Δεν κατοικήθηκε, όπως προαναφέρθηκε, όλος ο χώρος του Προαστίου τον περασμένο αιώνα, ούτε και πριν από τον Β’ Παγκόσμιο Πόλεμο, στο σύνολό του. Η περιοχή γύρω από τη σημερινή λεωφόρο Βενιζέλου, μέχρι την τελευταία δεκαετία του 19ου αιώνα, ήταν ένας «βρωμερός όχθος», πριν κατεδαφιστούν τα τείχη.

Μετά την τμηματική κατεδάφιση των τειχών και τους σεισμούς του 1894, ο Δήμος παραχώρησε τμηματικά οικόπεδα για ανέγερση δημοσίων κτηρίων από την έκταση που προέκυψε μετά την επίχωση του χάνδακα του κυρίως φρουρίου, μεταξύ Άνω και Κάτω Πύλης. Τότε μόνο άρχιζε να μορφοποιείται κατά την πρώτη δεκαετία του 20ου αιώνα, αυτή η κεντρική περιοχή της πόλης.

Τα κτήρια που κατασκευάστηκαν μετά την παραχώρηση των στρατοπέδων ήταν το 1ο και 2ο Δημοτικό σχολείο [σημερινή τοποθεσία του ΟΤΕ και της Τράπεζας Πειραιώς], το Γυμνάσιο και Σχολαρχείο (όπου σήμερα στεγάζεται πάρκινγκ παραπλεύρως Εθνικής  Τράπεζας και ΠΙΚΠΑ), το Δημόσιο Ταμείο και η Εφορία (όπου σήμερα βρίσκεται η Εθνική Τράπεζα), το αρχαιολογικό Μουσείο και τα Δικαστήρια, αλλά και ο Σταθμός της Ηλεκτρικής Εταιρείας (όπου ως πρόσφατα λειτουργούσε το πάρκινγκ στην αρχή της οδού Αβάντων).

Πολύ νωρίτερα – ίσως είναι από τα πρώτα σημεία οικήσεως του Προαστίου- εμφανίζονται αποθήκες, εργοστάσια, κυρίως πνευματοποιίας[6], ιχθυοπωλεία και εμπορικά καταστήματα, στο χώρο μεταξύ των οδών Κριεζώτου – Καραμουρτζούνη – πλατείας Αγ. Νικολάου και παραλίας. Στο σημείο αυτό αναπτύχθηκε το θαλάσσιο εμπόριο μέσω του οποίου ενισχυόταν η οικονομία της πόλης. Τα κτήρια, όπως αποδεικνύουν παλαιές φωτογραφίες, στα οποία δεσπόζουν οι πανύψηλες καμινάδες, προορίζονταν για εμποροβιομηχανικές δραστηριότητες. Σ’ αυτό το χώρο, σημειώνεται και μία πρώτη σοβαρή και εμφανής  καταπάτηση κοινοχρήστου χώρου, την οποία στηλιτεύει ο «Ευβοϊκός Κήρυξ»[7].

Η συνοικία γύρω από τον άγιο Νικόλαο

Δυστυχώς μέχρι σήμερα, δεν έχει εντοπιστεί το πρώτο ρυμοτομικό διάγραμμα του Προαστίου της Χαλκίδος, ώστε να έχουμε υπ’ όψιν τα σαφή όριά του και μια λεπτομερέστατη εικόνα από τη διάταξή του, και τις πρώτες, μετά την απελευθέρωση της Χαλκίδος από τον τουρκικό ζυγό, δεκαετίες.

Όμως, έμμεσες πληροφορίες από πηγές στα μέσα 19ου αιώνα, και οι πρώτες φωτογραφίες από το δεύτερο ήμισυ αυτού του αιώνα, μας κάνουν να πιθανολογούμε ότι δυο πυρήνες συνοικιών έχουν αναπτυχθεί στο Ξώχωρο της Χαλκίδος από τον καιρό της Τουρκοκρατίας. Η πρώτη περιλαμβάνει το «Παράλιον», όπου αναπτύσσεται το εμπόριο κοντά στο λιμάνι. Περικλειόταν, από τους σημερινούς δρόμους Κριεζώτου – Μπαλαλαίων – Βύρωνος – Κριεζή, και ενδεχομένως έφτανε μέχρι την αρχή της Σουβάλας (Τόλια – Τομαρά – Αγγελάτου).

Στην Αβάντων υπήρχαν ο «παλαιός Τούρκικος Λουτρός» – στη θέση όπου το Δημαρχείο από το 1980 έως 1995– και από εκεί άρχιζε, Βορειοανατολικά η τοποθεσία «Καπνός», με χωράφια καπνοφυτειών. Δίπλα στο παλαιό αυτό Λουτρό εγκαταστάθηκε από τα πρώτα χρόνια της απελευθερώσεως ο «Στρατών Χωροφυλακής»[8].Το κέντρο αυτής της συνοικίας στα χρόνια της Τουρκοκρατίας ήταν το Τζαμί στη θέση του σημερινού I. Ναού του Αγίου Νικολάου, του οποίου το κτήριο μετατράπηκε, μετά την απελευθέρωση, στον πρώτο χριστιανικό ναό, με το όνομα του Αγίου.

Η συνοικία γύρω από τον Άγιο Δημήτριο

Η δεύτερη συνοικία στο Ξώχωρο, όπως πιο συχνά αποκαλούσαν το Προάστιο οι κάτοικοί του, είναι αυτή που αναπτύσσεται γύρω από τον I. Ναό του Αγίου Δημητρίου.

Κοντά στη θέση του σημερινού Ναού, ο οποίος ανεγέρθη το 1837[9], τέσσερα μόλις χρόνια μετά την απελευθέρωση της Χαλκίδας, υπήρχε κατά πάσα πιθανότητα ο μοναδικός χριστιανικός ναΐσκος της πόλεως κατά την Τουρκοκρατία [βλ. «το μυστήριο του Αγίου Φραγκίσκου»].

Εκεί αρχίζει να σχηματίζεται ένας χριστιανικός πυρήνας προς το Πλάτωμα, αλλά και γύρω από τη θέση του Ναού. Όμως, και οι Τούρκοι που διέμεναν πριν από την απελευθέρωση στη συνοικία αυτή, έχουν και τζαμί στη πλατεία Εμπόρων, το «Περγιακλί», ή ορθότερα «Μπαϊρακλί» τζαμί, δηλαδή «τζαμί της σημαίας», όπως μεταφράζεται[10].

Ο τελευταίος στρατιωτικός τούρκος Διοικητής της Ευβοίας, ο τρομερός Ομέρ Πασσάς διέμενε στο Προάστιο και συγκεκριμένα στο «Κριεζώτειο» της οδού Τζαβέλλα, όπου τα μεταπελευθερωτικά χρόνια κατοικούσε ο στρατηγός του Αγώνα Νικόλαος Κριεζώτης και η οικογένειά του και σήμερα ανακαινισμένο στεγάζει τα Ιστορικά Αρχεία Ευβοίας. Όπως προαναφέρθηκε, τα όρια των δύο αυτών πυρήνων των συνοικιών δεν είναι σαφώς ξεκαθαρισμένα καθώς  συνόρευαν είτε με την οδό Αβάντων, είτε με την οδό Βύρωνος, που και σήμερα αποτελεί σημείο – μεταίχμιο των δυο ενοριών.

Προς νότο η συνοικία το «Παράλιον» ή του Αγίου Νικολάου για τα μετέπειτα χρόνια, δεν ξεπερνούσε τη σημερινή οδό Κριεζώτου, γιατί ο πέραν αυτής χώρος προς το Κάστρο ήταν αδιαμόρφωτος και καταλαμβανόταν από το βαθύ χάνδακα [τάφρος] και τους όχθους του, προ του φρουρίου. Βορειοανατολικά ήταν ο χώρος όπου η συνοικία αυτή είχε τη μοναδική διέξοδο για τη συνεχή ανάπτυξή της και πάντως μέχρι τις δύο τελευταίες δεκαετίες του 19ου αιώνα, δεν είχε επεκταθεί πέρα της σημερινής οδού Κριεζή.

Η συνοικία του Αγίου Δημητρίου, πέρα των συνόρων της με το Παράλιο, αρχικά έφθανε νότια μέχρι τη σημερινή οδό Μπαλαλαίων και την πλατεία Εμπόρων και ανατολικά μέχρι τις υπό διαμόρφωση τότε οδούς Κοτοπούλη και Γαζέπη. Βορειοανατολικά δεν περιελάμβανε το Πλάτωμα, όπου και τελείωνε η έκτασή της γύρω από τη σημερινή οδό Κριεζή ή και Αποστόλη. Η σχηματιζόμενη με υποτυπώδη σχέδιο τότε οδός Γαζέπη ήταν και ο δρόμος που οδήγησε τόσο προς τα χωριά Δοκός – Αφράτι – Στενή – Βατώντας – Ψαχνά μέσω της «Πορτάρας» του «Βελή Μπαμπά», αλλά και στα δυο νεκροταφεία, πρώτα το εβραϊκό και λίγο μακρύτερα το χριστιανικό, που ήταν έξω από το Προάστιο της πόλης.