Βάγιας Κατσός
Μάθετε τα πάντα για την ηρωική οδό της Χαλκίδας, που κρύβει κατά μήκος της τα τελευταία υπολείμματα των μεσαιωνικών τειχών της πόλης.
Πηγές:
«Χαλκίδα – Η προσωπογραφία της πόλης, μέσα από την οδική ονοματοθεσία της», Αμαλία Αν. Καραπασχαλίδου, TEC 2012.
«Η Χαλκίδα και οι δρόμοι της», Ελευθέριος Ιωανννίδης, Α.Ε.Μ., 1970 (τομ. ΙΣΤ).
«Σύντομος ιστορία των ονομάτων των οδών της πόλεως Χαλκίδος», Νικόλαος Κορωναίος, τυπογραφείο Ευρίπου 1902.
Wikipedia.
Η οδός Μαρδοχαίου Φριζή βρίσκεται δίπλα από την πυροσβεστική Χαλκίδας και το Δημοτικό Θέατρο Παπαδημητρίου και πολύ κοντά στην πλατεία αγοράς.
Κατά μήκος της, πριν την αυγή του εικοστού αιώνα, βρισκόταν τμήμα των ανατολικών τειχών του «Κάστρου» της Χαλκίδας. Υπολείμματά του διασώζονται στον προμαχώνα που σήμερα στεγάζει το λαογραφικό μουσείο της πόλης (δείτε εδώ αφιέρωμα στην αθέατη πλευρά του εντός της σχολής Πεζικού) καθώς και κάτω από το οδόστρωμα επί της Μ. Φριζή, στο χώρο του παλαιού σταθμού των ΚΤΕΛ (δείτε σχετικό αφιέρωμα εδώ).
Αρχή της οδού είναι η συμβολή των οδών Παπαναστασίου και Κώτσου. Κατά μήκος της συναντώνται οι οδοί Σιώκου, Χαρώνδα, Άνω Πύλης και Βελισσαρίου. Στο τελείωμα της ξεκινά η οδός Τζαβάρα· (εκεί στεγάζεται ένα από τα αξιοθέατα της πόλης, το λαογραφικό μουσείο). Σύμφωνα με παλαιότερο σχέδιο της πόλεως προβλεπόταν η επέκταση της μέχρι τον Βούρκο, όπου διασταυρώνονται οι οδοί Παπίγκη, Σκαλκώτα, Παπασκιαδά και Γ. Παππά, σχέδιο που μέχρι σήμερα ασφαλώς δεν έχει ευοδωθεί.
O Συνταγματάρχης Μαρδοχαίος Φριζής
Πήρε το όνομά της από τον Συνταγματάρχη του Ελληνικού Στρατού Ξηράς Μ. Φριζή, ο οποίος άφησε την τελευταία του πνοή στις 5-12-1940 πολεμώντας με σθένος στα βουνά της Ηπείρου. Περισσότερα για τη ζωή του μπορείτε να διαβάσετε εδώ.
Η απόφαση της ονοματοθεσίας της οδού πάρθηκε το 1940, λίγες μέρες μετά τον θάνατο του γενναίου αξιωματικού. Μεσολάβησε, όμως, η κατοχή της πόλης από τα Γερμανικά και Ιταλικά στρατεύματα και γι’ αυτό το εν λόγω όνομα δόθηκε τελικά στην οδό το 1946. Έως τότε η ονομασία της ήταν οδός Γιγάντων. Έτσι ονομαζόταν και η παρακείμενη τριγωνική πλατεία μέχρι πρότινος και μετονομάστηκε σε πλατεία Φριζή, όταν στις 26-9-2010 έγιναν τα αποκαλυπτήρια του ανδριάντα του ήρωα από τον τότε πρόεδρο της Δημοκρατίας Κάρολο Παπούλια. Δυστυχώς μέχρι και σήμερα δεν υπάρχει κάποια ταμπέλα που να μαρτυρά την ονομασία της πλατείας.
Η οδός Μ. Φριζή στο χάρτη της Χαλκίδας.