«Η Χαλκίδα ήταν δυσμενής μετάθεση», μου εκμυστηρεύτηκε με αφοπλιστική ειλικρίνεια η κ. Αγγελική Σίμωσι κατά τη διάρκεια της επίσκεψης μου στο γραφείο της, συμπληρώνοντας: «Αλλά δεν βαριέμαι καθόλου στην πόλη σας!»
Η έφορος της Εφ.Α. Ευβοίας, κ. Αγγελική Σίμωσι, υποστηρίζει θερμά την πρόταση ενοποίησης των μεσαιωνικών οχυρώσεων εντός και εκτός της Σχολής Πεζικού.
χορηγοί
-
Χορηγοί
floral tales
Lusy
Κελαϊδίτης
Κοτσιμπού
Softnet
Χριστοπούλου
IEL
Η κ. Αγγελική Σίμωσι είναι προϊσταμένη της Εφορείας Αρχαιοτήτων Ευβοίας (συντομογραφικά, Εφ.Α.Ε.) και διακεκριμένη επιστήμονας.
Τοποθετήθηκε στη Χαλκίδα την άνοιξη του 2018 και, όπως παραδέχτηκε, δεν έχει ακόμα αποκτήσει βαθιά γνώση των αναγκών της περιοχής μας. Κάτι φυσιολογικό, αν αναλογιστείτε πως το μέχρι πρότινος αντικείμενο εργασίας της ήταν διαφορετικό. Παρόλα αυτά, δείχνει πραγματική διάθεση «να μας μάθει». Συναντηθήκαμε στο γραφείο της, στο μουσείο της Αρέθουσας, την Παρασκευή 29 Μαρτίου. Η επίσκεψη έγινε κυρίως με σκοπό να ενημερωθεί η έφορος για την πρόταση ενοποίησης των μεσαιωνικών οχυρώσεων εντός και εκτός της Σχολής Πεζικού, την οποία δημοσίευσα πριν ένα χρόνο (βλ. εδώ) και παρουσιάζω –διανθισμένη με νέα στοιχεία- στις 4 Μαΐου, στο αμφιθέατρο της Περιφερειακής Ενότητας Ευβοίας στη Χαλκίδα (βλ. εδώ). Ακολουθεί ο εποικοδομητικός διάλογος που είχαμε.
– Θα ήθελα να μου πείτε αρχικά λίγα λόγια για σας.
– Είμαι αρχαιολόγος, με μεταπτυχιακές σπουδές στη Γαλλία και διδακτορική διατριβή στην υποβρύχια αρχαιολογία. Δούλευα 35 χρόνια στην Εφορεία Εναλίων Αρχαιοτήτων, από το 1983 μέχρι το 2018. Από το Μάιο του 2018 είμαι προϊσταμένη της Εφ.Α.Ε..
– Δεν είναι περίεργο ένας άνθρωπος με εξειδίκευση στην υποθαλάσσια και παράκτια αρχαιολογία να μετατίθεται στη στεριά και να βρίσκεται «έξω από τα νερά του»;
– Πράγματι, έχω αφιερώσει όλη μου τη ζωή στη θάλασσα. Μπήκα στην υπηρεσία το 1980 και το 1983, 26 χρονών κοπέλα, μετατέθηκα στην Εφορεία Εναλίων. Έχω καταδυθεί σε όλη σχεδόν την Ελλάδα, έχοντας περάσει απ΄ όλα τα στάδια: Καταδυόμενη αρχαιολόγος, τμηματάρχης και μετά προϊσταμένη, για δέκα χρόνια, στην υπηρεσία αυτή.
– Η μετάθεση στη Χαλκίδα και η αλλαγή αντικειμένου, ήταν κάτι που επιθυμούσατε;
– Καθόλου!
– Άρα η μετάθεση σας στην πόλη μας ήταν, θα λέγατε, δυσμενής;
– Δυσμενής, σε σχέση με το αντικείμενο μου, καθώς έχω εξειδικευτεί στην υποβρύχια αρχαιολογία. Ωστόσο, ερχόμενη είδα πως η Εφ.Α.Ε. έχει εργασίες με μεγάλο ενδιαφέρον, οπότε δεν μου έλειψε η προηγούμενη υπηρεσία μου.
– Και τώρα βρίσκεστε στη διαδικασία να μάθετε τις ανάγκες της περιοχής που είναι εντός της αρμοδιότητας σας;
– Δεν είμαι ούτε έναν χρόνο στην πόλη σας. Έχω πάει 6-7 φορές στη Σκύρο, στη βόρεια Εύβοια άλλες 2-3 και αρκετές στη νότια. Τώρα, σχετικά με τη Χαλκίδα, γνωρίζω κάποια πράγματα και προσπάθησα να βελτιώσω τις γνώσεις μου. Δεν τα ξέρω όλα, αλλά πάντως έχω κάπως ενσωματωθεί.
Ο εμφανής χώρος των μεσαιωνικών οχυρώσεων εντός της Σχολής Πεζικού δεν είναι σήμερα προσβάσιμος στον απλό πολίτη ή επισκέπτη της Χαλκίδας. Για να τον δεις πρέπει ή να πάρεις ειδική άδεια από τη σχολή ή… να ανέβεις σε ταράτσα.
Ο διάλογος για τις μεσαιωνικές οχυρώσεις εντός και εκτός Σχολής Πεζικού.
– Ας έρθουμε λοιπόν σε ένα θέμα που θα ήθελα να δούμε όσο το δυνατόν πιο διεξοδικά: Οι μεσαιωνικές οχυρώσεις εντός και εκτός της Σχολής Πεζικού (συντομογραφικά, Σ.Π..) και η σχετική έρευνα και πρόταση που δημοσίευσα πέρσι την άνοιξη, υπό τον τίτλο «ένα μερεμέτι ζητάει ανάδειξη (μέρος 3ο)». Έχετε επισκεφθεί το εμφανές τμήμα των οχυρώσεων, εντός της Σ.Π.;
– Ναι, προκειμένου να το εντάξουμε στο επιχειρησιακό πρόγραμμα της Εφορείας για το 2019, ώστε να γίνει εκεί αρχικά μια αποτύπωση του χώρου. Έχουμε πει να γίνουν εκεί κάποιοι καθαρισμοί στα πρανή της τάφρου και να γίνει τοπογράφηση. Θεωρώ πως μέχρι το τέλος του χρόνου θα γίνουν κάποιες ενέργειες.
– Σας παρακίνησαν κάποιοι άνθρωποι ώστε να γίνει αυτό;
– Ναι. Αρχικά με επισκέφθηκε η Έφορος του Λαογραφικού Μουσείου Χαλκίδας (συντομογραφικά, Λ.Μ.Χ..), κ. Μαρία Φλουτσάκου και επισκεφθήκαμε μαζί τον χώρο. Προσωπικό ενδιαφέρον επίσης έδειξε ο Προϊστάμενος στο τμήμα Προϊστορικών και Κλασικών Αρχαιοτήτων της Εφ.Α.Ε., Δρ. Δημήτρης Χριστοδούλου, ο οποίος έχει χρεωθεί τη διαχείριση την Χαλκίδας, σε συνεργασία με τη βυζαντινή αρχαιολόγο, κ. Αλεξάνδρα Κωσταρέλη.
Εικόνα 1. Απόσπασμα σχεδίου πόλεως Χαλκίδας, Σεπτέμβριος 2010.
– Είστε ενήμερη σχετικά με την επιθυμία του δημάρχου να περάσει δρόμος από εκεί (της έδειξα την εικόνα 1 και της ζήτησα να τη σχολιάσει);
– Όχι, δεν επιτρέπεται να περάσει κάποιος δρόμος, πως θα τον περάσει;
– Το σχέδιο πόλης προβλέπει τη διάνοιξη δρόμου στις παρυφές της εμφανούς σήμερα τάφρου. Το γνωρίζετε;
– Δεν το γνωρίζω γιατί δεν έχει έρθει κάποιο αίτημα στην υπηρεσία. Δεν μπορεί να κάνει κάτι ο δήμαρχος εάν δεν εγκριθεί από την υπηρεσία.
– Μπορεί να περάσει δρόμος κάθετα, από χώρο ύψιστης αρχαιολογικής σημασίας;
– Όχι. Δεν υπάρχει τέτοια περίπτωση.
Εικόνα 2: Απόσπασμα σχεδίου πόλεως Χαλκίδας (1997).
– Εδώ βλέπουμε το σημερινό υφιστάμενο σχέδιο πόλεως (εικόνα 2). Δημιουργήθηκε πριν από 20 χρόνια. Σε αυτό είναι εμφανής η πρόταση για τη δημιουργία μιας πλατείας εντός της οχύρωσης.
– Αυτή η πλατεία υπάρχει εκεί σήμερα;
– Όχι, παρέμεινε μόνο ως σχέδιο, στα χαρτιά, καθώς όταν σχεδιάστηκε το πολεοδομικό δεν φαίνεται να έλαβαν υπόψιν τους τι εκεί βρισκόταν. Απλά τράβηξαν και ενέκριναν γραμμές. Στο σχέδιο πόλεως βλέπουμε πως αυτή η πρόβλεψη πλατείας η μισή πατάει εντός της τάφρου και η υπόλοιπη εκτός.
– Αυτό λοιπόν δεν έχει ποτέ κατασκευαστεί, ούτε πρόκειται να γίνει ποτέ!
– Γιατί το ανισόπεδο της προϋποθέτει η να σκαφτεί ή να μπαζωθεί το ένα από τα δύο τμήματα της, ώστε να γίνει ενιαία. Εκτός και αν είναι πλατεία δύο επιπέδων, με μεγάλη όμως υψομετρική διαφορά.
– Πολύ σωστά. Αυτό δεν μπορεί να γίνει όμως.
– Η δεύτερη πρόταση, όπως ήδη είδαμε, είναι ο δρόμος που προβλέπεται από το σχέδιο πόλεως.
– Να ρωτήσω; Ο δρόμος που βλέπουμε χαραγμένο στο σχέδιο πόλεως είναι αυτός που είναι πάνω από την τάφρο;
Οι κερκίδες εντός της Σχολής Πεζικού λειτουργούν ως ένας ογκώδης κλιμακωτός τοίχος που συγκρατεί πίσω του τα υλικά της επιχωμάτωσης της τάφρου, που εκτινόταν βόρεια και έως εκεί περίπου όπου σήμερα το «στρογγυλό» της παραλίας. Στο σημείο αυτό η πρόβλεψη του σχεδίου πόλεως είναι να περάσει δρόμος.
– Για να γίνει κατανοητό, περνάει από εκεί όπου σήμερα βρίσκονται οι κερκίδες εντός της Σ.Π., που ουσιαστικά κρατάνε το βάρος του μπαζώματος της τάφρου.
– Άρα λοιπόν, είχε προταθεί παλιά μια διαμόρφωση εδώ, η οποία ποτέ δεν έγινε και η οποία ποτέ δε θα γίνει.
– Για ποιο λόγο; Να γίνει σαφές;
– Γιατί είναι αρχαιολογικός χώρος.
– Το 2005 εγκρίθηκαν 1000 τμ, προς απόδοση του προμαχώνα που στεγάζει το Λ.Μ.Χ. στο δήμο Χαλκιδέων. Το 2008 έγινε μια πρόταση η παραχώρηση από πλευράς Σ.Π. να γίνει 2.800 τμ. Έκτοτε αγνοούμε την τύχη της πρότασης αυτής. Γνωρίζετε κάτι σχετικά με αυτά; (Βλ. αναλυτικά, εδώ)
– Όχι, όσο καιρό είμαι εδώ δεν μου έχει έρθει κάποιος σχετικός φάκελος, ώστε να ενημερωθώ. Τίποτα. Εγώ απλά επισκέφθηκα τις οχυρώσεις εντός της Σ.Π., από δικό μου ενδιαφέρον, και τις ενέταξα στο επιχειρησιακό μας πρόγραμμα για να αναδειχθεί το σημείο αυτό, όσο αυτό είναι δυνατό καθώς είναι εντός της Σ.Π.. Επίσης, αν είναι δυνατό σε κάποια σημεία να αναστηλωθεί κιόλας. Γιατί ξέρετε, έχει αρχίσει και πέφτει…
– Εφόσον λοιπόν καθαριστεί, σχεδιαστεί, μελετηθεί, και ακολουθηθούν όλα τα απαραίτητα βήματα και μιλώντας προς το παρόν μόνο για το εντός της Σ.Π. εμφανές αρχαιολογικό τμήμα, μπορεί να γίνει ανακατασκευή; Δηλαδή, στο εντός της Σ.Π. τμήμα σήμερα λείπουν κάποια τμήματα των οχυρώσεων. Εκτός δηλαδή από την απομάκρυνση όλων των νεώτερων κατασκευών και τον καθαρισμό, μπορεί να γίνει και πλήρης ανακατασκευή των εκεί οχυρώσεων;
– Ναι, θα σας πω όμως πως μπορεί να γίνει ανακατασκευή: Μόνο αν βρούμε τους ίδιους λίθους και μπορούμε να τους πάρουμε. Καινούργιους λίθους, πώς να βάλουμε; Στήριξη όμως μπορεί να γίνει.
– Το να αναδειχθεί και να γίνει επισκέψιμο το μνημείο είναι ευχής έργο. Αλλά δεν θα ήταν προτιμότερη η ανακατασκευή; Ίσως κάποια κομμάτια του «παζλ» λείπουν. Όμως έχουμε δει σε κάποια κάστρα, ιδιαίτερα στο εξωτερικό, να γίνεται εξ ολοκλήρου ανακατασκευή. Στη Γαλλία πχ, έφτιαξαν από το μηδέν μεσαιωνικό κάστρο, χρησιμοποιώντας τεχνικές και υλικά της εποχής εκείνης.
– Εσάς σας άρεσε αυτό;
– Ναι.
– Εγώ θα έλεγα κάτι άλλο: Θα πάω στο κοντινό παράδειγμα της Ερέτριας, όπου αυτήν τη στιγμή γίνεται η αποκατάσταση του θεάτρου, ως προς το κοίλο του, τα καθίσματα δηλαδή. Μπορεί να αποκατασταθεί, αλλά όχι εκ θεμελίων. Αν υπάρχουν οπές ή παραλήψεις, έχει φύγει ένα κομμάτι, μπορεί βέβαια να προστεθεί. Όπως θα γίνει τώρα στο κάστρο της Σκύρου, που ένα μεγάλο κομμάτι έχει καταρρεύσει, αλλά έχουμε το υλικό κάτω, έχουμε τις πέτρες και μπορούμε να το ανακατασκευάσουμε.
– Οπότε, η άποψη σας είναι πως εφόσον βρεθεί κάτι τότε μπορούμε να συμπληρώσουμε το «παζλ». Αν δεν βρεθεί, τότε δεν μπορούμε να κάνουμε κάτι; Μπορούμε να αναδημιουργήσουμε τμήματα που έχουν χαθεί;
– Αυτό δεν είναι απαγορευτικό. Απαγορευτικό είναι να κάνεις κάτι εκ θεμελίων ολόκληρο. Να μην υπάρχει τίποτα, ούτε δείγμα και να το αναδημιουργήσεις. Εκεί είναι το λάθος. Δηλαδή, το να έχεις το 60-70% της κατασκευής και να πας στο 100% δεν είναι λάθος.
– Πολύ ωραία. Ως προς την ανάδειξη του εμφανούς τμήματος των οχυρώσεων, εντός της Σ.Π., έχουν χαθεί κάποια χρόνια γιατί δεν υπήρχε σαφής στόχευση ως προς το τι θέλουμε εκεί να κάνουμε, κατά την άποψη μου…
– Μήπως δεν βοηθούσαν και οι καταστάσεις;
– Ναι, ίσως να υπήρχε και άγνοια σε ορισμένα ζητήματα. Όπως και να έχει, σήμερα είμαστε σε ένα στάδιο που γνωρίζουμε κάποια πράγματα καλύτερα.
– Πιστέψτε με, και εμένα με έχει εντυπωσιάσει η τάφρος αυτή.
– Γιατί;
– Εγώ δεν ήξερα πολλά από μνημεία ξηράς, όλα μου τα χρόνια τα πέρασα στη θάλασσα, αλλά είναι τόσο μνημειώδες και εντυπωσιακό, που πραγματικά πρέπει να αναδειχθεί, αλήθεια το λέω.
Εικόνα 3: Αποτύπωση των μεσαιωνικών τειχών και της τάφρου της Χαλκίδας σε σημερινή δορυφορική φωτογραφία.
Εικόνα 4: Λεπτομέρεια από φωτογραφία των ανατολικών τειχών και της τάφρου της Χαλκίδας, του Sir John Linton Myres (1898 – 1904, πανεπιστήμιο Οξφόρδης). Ο όρθιος βοσκός αριστερά κάνει ευκολότερη την κατανόηση των γύρω μεγεθών. Δεξιά και μπροστά ο προμαχώνας που βρίσκεται σήμερα κάτω από το έδαφος του τετραγώνου έξω και βόρεια της Σχολής Πεζικού. Πάνω και δεξιά ξεχωρίζει ο προμαχώνας όπου σήμερα στεγάζεται το Λαογραφικό Μουσείο Χαλκίδας.
– Εδώ έχουμε μια αεροφωτογραφία της google (εικόνα 3), όπου έχει γίνει η αποτύπωση των τειχών της πόλης πάνω στη σημερινή πόλη. Σε αυτό βλέπουμε το Λ.Μ.Χ. και το εντός της Σ.Π. τμήμα και στη συνέχεια βλέπουμε ότι συνεχίζει το τείχος και η τάφρος προς βορρά. Εκεί παρατήρησα πως υπάρχει ένας προμαχώνας (εικόνα 4), ο οποίος, βάση όλων των ενδείξεων, είναι δέκα μέτρα θαμμένος στη γη, εντός μη χτισμένων οικοπέδων. Και εδώ ερχόμαστε στην πρόταση που πρωτοδημοσίευσα πριν από έναν χρόνο: την ενοποίηση του εντός και εκτός της Σ.Π. χώρου, με σκοπό την ενιαία ανασκαφή, έρευνα, ανάδειξη και -γιατί όχι;- ανακατασκευή των οχυρώσεων. Είναι λογική αυτή η πρόταση; Δηλαδή, να δεσμευθεί ο χώρος όχι για να περάσει δρόμος, αλλά για συνολική ανάδειξη των εκεί σωζόμενων αρχαιοτήτων, εμφανών σήμερα και μη;
– Την απαλλοτρίωση αυτή πρέπει να την κάνει το Υπουργείο Πολιτισμού (συντομογραφικά, Υπ.Πο.), έτσι δεν είναι;
– Ή ο δήμος.
– Για χρήση του Υπ. Πο.;
– Να αναφερθούμε στη συνέχεια στο ιδιοκτησιακό; Ως σκέψη, είναι προτιμότερη η πρόταση μου;
– Ασφαλώς και θα ήταν προτιμότερη. Ούτε συζήτηση. Και θα ήταν και πρωτοπορία να σας πω!
– Πάμε τώρα στο ιδιοκτησιακό. Το οποίο δυστυχώς είναι μπλεγμένο. Εμπλέκονται το Υπουργείο Αμύνης, στον εντός της Σ.Π. χώρο και ιδιώτες και δημόσιο στον εκτός. Η πρόταση μου, για ενοποίηση αυτού του χώρου, θα δημιουργήσει μια ενιαία περιοχή, γύρω στα 5.000 τ.μ., υψίστης ιστορικής σημασίας για την πόλη!
– Δηλαδή, μου λέτε πως με αυτόν τον τρόπο θα γίνει επισκέψιμο και θα αναδειχθεί ένα κομμάτι του τείχους της Χαλκίδας που έχει καταστραφεί.
– Ακριβώς! Αν λοιπόν η στόχευση είναι αυτή και είναι ξεκάθαρη, ακολουθώντας όλα τα βήματα ως και τον τελικό στόχο, εκεί η αρχαιολογία θα έβαζε πλάτη;
– Εγώ θα έβαζα πλάτη!
Εικόνα 5: Τμήμα της τάφρου και των τειχών της μεσαιωνικής Χαλκίδας εντός και εκτός της Σχολής Πεζικού. 3D: Γιάννης Μύταλας. Γραφιστική απόδοση: Βάγιας Κατσός.
– Δείτε και την τρισδιάστατη απεικόνιση συνολικά του χώρου όπου κουβεντιάζουμε (εικόνα 5), για να καταλάβετε καλύτερα τι εκεί υπάρχει.
– Αυτό πως το κάνατε;!
– Σε συνεργασία με τον σπουδαστή Γιάννη Μύταλα, που έχει κατασκευάσει σε 3D τα τείχη της Χαλκίδας σε όλο το μήκος τους. Σε αυτήν την απεικόνιση ξαναβλέπουμε και από που επιθυμεί να περάσει τον δρόμος ο δήμαρχος. Κάτι που κρίνω πως είναι λάθος και εσείς συμφωνείτε μαζί μου.
– Ε, βέβαια!
– Επίσης βλέπουμε και που ακριβώς βρίσκεται και ο θαμμένος προμαχώνας. Σύμφωνα με την έρευνα μας, εξείχε περίπου 3-4 μέτρα από την επιφάνεια του εδάφους. Το μεγαλύτερο τμήμα του είναι καταχωμένο, εντός της τάφρου δηλαδή.
– Και τώρα;
– Όπως είναι αυτονόητο, μόλις γίνει η ανασκαφή θα προκύψουν και νέα δεδομένα, οπότε θα έχουμε ακριβέστερη εικόνα. Αυτήν τη στιγμή σας αναφέρω τις ενδείξεις που εκεί έχουμε. Τώρα λοιπόν που ξέρετε τι εκεί υπάρχει και μου λέτε πως είναι μια λογική πρόταση η ενοποίηση και η ανάδειξη συνολικά των μεσαιωνικών εκεί οχυρώσεων, ποια είναι τα βήματα που πρέπει να κάνουμε ώστε να φτάσουμε στην επίτευξη του τελικού σκοπού;
– Αν ήταν εφικτό, θα ήταν χρήσιμη μια εναέρια φωτογράφηση. Γιατί θα είχαμε εικόνα που είναι η τάφρος, που δεν την ξέρει κανένας τώρα. Πόσοι πάνε μέσα στη Σ.Π.; Και εγώ όταν ήρθα στην πόλη σας είχα μεγάλη επιθυμία να καταλάβω το περίγραμμα των τειχών το οποίο μόνο σε χαλκογραφίες μπορείς να δεις. Όπως ενδιαφέρον υπάρχει και στο κάστρο που υπήρχε στον Εύριπο.
– Αν θα έπρεπε από κάπου να ξεκινήσει κάποια ανακατασκευή στη Χαλκίδα θα έπρεπε να είναι στην περιοχή όπου τώρα συζητάμε.
– Το ξέρω, έχετε απόλυτο δίκιο.
– Και αυτό γιατί είναι ένα κομμάτι ιστορίας που διασώζεται το μεγαλύτερο μέρος του. Απλά πρέπει να το ανασύρουμε από τα βάθη της λήθης. Ένα τμήμα που –όπως είπατε- ό,τι λείπει μπορούμε να βρούμε τρόπους ώστε να το αναπλάσουμε και αν αυτό γίνει σωστά, τότε θα μπορεί να χρησιμοποιηθεί ως παράδειγμα στην Χαλκιδαίικη κοινωνία –και όχι μόνο-, λέγοντας της «κάναμε αυτό και το πετύχαμε, πάμε τώρα να κάνουμε και κάτι άλλο!». Γιατί το κάστρο στον Εύριπο είναι πολύ μεγαλύτερη εργασία που προϋποθέτει θεωρώ κάτι που σήμερα δεν έχουμε: δεύτερη αστική γέφυρα, στον βόρειο Ευβοϊκό κόλπο. Για μένα είναι πολύ σημαντικό το έργο πέριξ του Λαογραφικού Μουσείου, γιατί μπορεί να ανοίξει κατασκευαστικές πόρτες στη Χαλκίδα και για άλλα ανάλογα έργα.
– Έχετε δίκιο και είμαι πολύ χαρούμενη που το ακούω, που υπάρχει ένας άνθρωπος στη Χαλκίδα που το καταλαβαίνει!
– Πάμε λοιπόν πάλι στα βήματα. Ποια είναι αυτά, σε επίπεδο φορέων, συνεννοήσεων, γραφειοκρατίας, κτλ;
– Για μένα το πιο εύκολο είναι ο καθαρισμός της τάφρου, αν μπορεί να δοθεί η άδεια από τη Σ.Π.. Γιατί αυτό θα ανοίξει πολύ μεγάλους δρόμους.
– Δεν θα πρέπει πρώτα να παραδοθεί ο χώρος στο δήμο;
– Ξεχάστε το. Αν θα μπει ο δήμος θα γίνει ο δρόμος την ίδια ώρα. 100%. Θα μπούνε μέσα μαγαζάκια, τέτοια. Το θέμα είναι τι κάνουν οι δημόσιες υπηρεσίες.
– Έχουμε όμως έναν χώρο με τριπλό ιδιοκτησιακό καθεστώς. Θα πρέπει κάποιος φορέας…
– Να πάρει την ευθύνη!
– Ακριβώς, να «σηκώσει τη σημαία»! Και να πει «πρέπει να κάνουμε αυτό»! Ένας φορέας είναι η ΕΦ.Α.Ε.. Άλλος φορέας είναι ο δήμος. Άλλος η περιφέρεια. Άλλος το Υπ.Πο., κατευθείαν από Αθήνα. Ποιος πρέπει να πάρει την πρωτοβουλία ώστε να προχωρήσει το ζήτημα; Ως σήμερα, ο ένας πετάει το μπαλάκι στον άλλον.
– Εμείς πρέπει να σηκώσουμε τη σημαία!
– Η προηγούμενη έφορος μου είχε πει πως πρέπει να κινηθεί ο δήμος.
– Δεν συμφωνώ, πρέπει να είναι πρωτοβουλία του Υπ. Πο., γιατί μόνο εκείνο έχει τον συναισθηματισμό να το φτιάξει σωστά και να το αναδείξει. Ο δήμος κοιτάει τα συμφέροντα της πόλης, όχι των αρχαιοτήτων, την ανάδειξη μάλλον. Έχω δει πολύ λίγους δημάρχους, όπως και υπουργούς πολιτισμού, που έχουν ευαισθησία σε αυτό το θέμα. Ξέρετε πως αυτά είναι πολιτικές επιλογές.
– Δηλαδή ποιες κινήσεις προτείνετε; Να κάνει απαλλοτριώσεις ιδιωτικών περιουσιών το Υπ.Πο.;
– Όχι, δεν θα μπορούσε σε αυτήν τη φάση. Αλλά θα μπορούσε με μια άδεια να υπάρχει πρόσβαση στη Σ.Π., έστω και με εποπτεία της σχολής, ώστε να γίνει αρχικά μια αποτύπωση και ο καθαρισμός του χώρου.
– Εντός της σχολής, είναι αυτό ας πούμε πιο εύκολο. Δεν θα πρέπει παράλληλα όμως να γίνει κίνηση και στο εκτός της σχολής τμήμα, εφόσον ο τελικός στόχος είναι η ενοποίηση και η ενιαία ανασκαφή, μελέτη, κλπ;
– Εδώ με βρίσκετε απροετοίμαστη, δηλαδή στο εκτός… Ίσως εκεί να μπορεί ο δήμος να βοηθήσει πιο πολύ.
– Άρα όντως εδώ ο δήμος μπορεί να βγει μπροστά.
– Μπορεί, ναι. Αλλά με την προϋπόθεση πως θα καταλάβει ο δήμος τι πρέπει εκεί να γίνει και όχι να ζητάει δρόμους.
– Ξέρετε τι συνηθίζω να λέω; Αν ο δήμος πάει και σκαλίσει το έδαφος, εκεί που θέλει να περάσει δρόμος, αμέσως…
– (με διακόπτει) Θα πέσει πάνω στο τείχος…
– Και με το που θα πέσει, εσείς θα το σταματήσετε!
– Πως θα δοθεί η άδεια στο δήμο να σκαλίσει, αφού είναι σίγουρο πως στα 20 εκατοστά θα αποκαλυφθεί; Δεν μπορεί να δοθεί άδεια, το ξαναλέω. Με τίποτα!
– Πάντως, ο δήμαρχος εδώ και πάνω από ένα χρόνο μου λέει πως συντάσσει μια μελέτη…
– Και εμένα μου το έχει πει.
– Και δεν σας έχει παραδώσει τίποτα;
– Απολύτως.
– Για να το κλείσουμε: Τα βήματα, ποια είναι;
– Θα πρέπει να υπάρξει μια προγραμματική σύμβαση μεταξύ του Υπ.Πο. και του δήμου, να αναδειχθούν αυτά τα αρχαία, η συνέχεια του τείχους, οι προμαχώνες και από κει και πέρα να δούμε πως θα τα προβάλουμε. Και με συμμετοχή του δήμου, όπως έχει στον Καράμπαμπα.
– Το έργο αυτό θα μπορούσε να συνδυαστεί και με περιμετρική πεζοδρόμηση;
– Θα εξαρτηθεί, γιατί πρέπει να δούμε και μέχρι που φτάνει η θεμελίωση των τειχών.
– Προσωπικά θεωρώ πως ακόμη και εντός της σχολής πεζικού, πίσω από το λαογραφικό δηλαδή, και εκεί υπάρχει περιθώριο σκαψίματος. Πάει σίγουρα πιο κάτω η στάθμη του εδάφους δηλαδή, εντός της τάφρου.
– Ναι, σίγουρα.
– Δηλαδή, η σκέψη μου είναι να δημιουργηθεί εκεί ένας περιπατητικός χώρος ιστορικού ενδιαφέροντος.
– Ναι, πολύ σωστά!
– Και αυτό φυσικά όχι μόνο για τη διάσωσης της ιστορικής μας κληρονομιάς αλλά και για να ενισχυθεί το τουριστικό προϊόν της πόλης!
– Συμφωνώ απόλυτα.
– Πείτε μου κάτι: Έχετε καλή συνεργασία με τον δήμαρχο;
– Πολύ καλή. Την καλύτερη.
– Σας έχει πει πως θέλει να περάσει δρόμο εκεί;
– Δεν μου το έχει πει (γελώντας). Δεν θα τον άφηνα.
– Κλείνοντας αυτό το θέμα, θέλετε εσείς να σχολιάσετε κάτι;
– Εκείνο που θέλω να σχολιάσω είναι πως μου ανοίγετε έναν πολύ καλό δρόμο, για να το κοιτάξω πιο εντατικά. Αυτήν την στιγμή έχω την Αρέθουσα, την Ερέτρια, το κάστρο της Σκύρου, έχω όλα τα αιολικά πάρκα που μου έρχονται βροχή, με αβάσιμες ενστάσεις ότι καταστρέφονται αρχαία, σαχλαμάρες δηλαδή. Είναι φορτωμένη η εφορεία και χωρίς προσωπικό, πως θα γίνουν όλα αυτά;
– Το αντιλαμβάνομαι, γι’ αυτό και σας είπα πριν πως δεν ανοίγω ευρύτερη κουβέντα αλλά επικεντρώνομαι στο θέμα των οχυρώσεων εντός και εκτός της Σ.Π., καθώς προσωπικά θεωρώ το συγκεκριμένο θέμα μείζονος σημασίας για τη Χαλκίδα, που δεν του έχει δοθεί ως σήμερα η ανάλογη βαρύτητα.
– Ναι, πρέπει να γίνει και παρακαλώ πρέπει να το αναφέρετε στην ομιλία σας, ότι είχαμε τη συζήτηση αυτή, και εγώ συμφωνώ πως πρέπει να γίνει!
– Χαίρομαι ιδιαίτερα που είστε υπέρ αυτής της πρότασης!
– Γενικά, πακτωλός θεμάτων και αρχαιοτήτων είναι το νησί σας!
– Άρα έχει ενδιαφέρον.
– Εγώ πάντως δεν βαριέμαι εδώ πέρα. Νόμιζα πως θα έρθω και θα βαριέμαι. Έλεγα θα φύγω από το νερό και θα πάω σε μια εφορεία χερσαία, τι θα κάνω; Αλλά μου ανοίγονται πολλοί ορίζοντες, παρότι είμαι 62 χρονών.
– Και εγώ σήμερα σας άνοιξα άλλον έναν!
– Ναι (γέλια!).
– Είχατε τις φουρτούνες σας, ήρθα και εγώ και πρόσθεσα άλλη μια.
– Κοιτάξτε να δείτε, εγώ δεν κάνω δουλειά, κάνω χόμπι ουσιαστικά. Αν είχα 200 χρόνια στη ζωή μου, το ίδιο πράγμα θα έκανα.
– Το ίδιο λέω και προσωπικά.
– (γέλια!)
– Λοιπόν, ας την κλείσουμε την κουβέντα εδώ.
– Δεν ξέρω αν σας κάλυψα.
– Απόλυτα!
square-mobile-post-footer
-
Squarebooks
square-mobile-post-footer-2
-
Newsletter History
Γίνε συνδρομητής στοnewsletterτου Square.gr / HistoryΓίνε συνδρομητής στο newsletterτου Square.gr / HistoryΔημοφιλή
Τα δέκα πιο Δημοφιλή
Τελευταίες ενημερώσειςΧορηγοί
floral tales
Lusy
Κελαϊδίτης
Κοτσιμπού
Softnet
Χριστοπούλου
IEL
–
–
Newsletter History
Squarebooks
–
Δημοφιλή
–
Συντάκτες
Oι του Square.gr / History
