To πρώτο εξώφυλλο του Square. Το παρθενικό τεύχος κυκλοφόρησε στις 10 Μαρτίου 2004.
Πως ξεκίνησε η ιδέα και το περιοδικό Square. Κάτι σαν trailer ταινίας, για να θυµούνται οι παλαιότεροι και να µαθαίνουν οι νεότεροι.
Φανταστείτε τον εαυτό σας όταν ξεφυλλίζει ένα παλιό άλµπουµ µε προσωπικές φωτογραφίες. Τι συναισθήµατα σας γεννιούνται όταν βλέπετε τον εαυτό σας σε παλιότερες καλές αλλά και κακές στιγµές;
Έχω την εντύπωση πως όλοι µας, όταν βλέπουµε τον εαυτό µας σε παλιότερες εικόνες, χαµογελάµε και τις περισσότερες φορές λέµε «µα καλά, πώς ήµουν έτσι;». Απ’ τη µια αυτό έχει µια λογική βάση. Μεγαλώνοντας αλλάζουµε και µαζί αλλάζουν και τα αισθητικά µας κριτήρια. Κάποιος που βλέπει π.χ. τον εαυτό του σε µια εικόνα τραβηγµένη στα ‘80ς είναι φυσιολογικό να γελάει βλέποντας το απίστευτο µαλλί και το ακόµη πιο άθλιο για τα σηµερινά δεδοµένα outfit που συνόδευε εκείνη τη δεκαετία. Απ’ την άλλη όµως, έτσι κάνουµε ένα µικρό λαθάκι. Ξεχνάµε το γεγονός πως, όταν τραβήχτηκε η εικόνα, που τώρα µας κάνει να αισθανόµαστε σαν καρικατούρα του Στάθη Ψάλτη, ήµασταν αφενός κατά πολύ νεότεροι, µε ό,τι αυτό συνεπάγεται, και αφετέρου ότι δε µπορούµε να κρίνουµε σήµερα κάτι που ήταν στη µόδα 20 χρόνια πριν. Αυτό συµβαίνει γιατί πολύ απλά οι εποχές, οι µόδες και γενικά τα πάντα αλλάζουν µαζί µε εµάς.
Αυτές οι σκέψεις µου ήρθαν στο µυαλό όταν µε την ευκαιρία της επετειακής έκδοσης[1] κάθισα και ξεφύλλισα όλα τα παλιότερα τεύχη του Square. Έλεγα συνέχεια στους συνεργάτες µου «µα καλά, πώς βγαίναµε έτσι;». Οι πρώτες εκδόσεις, κοιτάζοντάς τις τώρα, έχουν στα µάτια µου τρελές ελλείψεις. Αυτές οι ίδιες πρώτες εκδόσεις όµως ήταν που µας έδωσαν το πανελλήνιο βραβείο γραφιστικής το 2005 για σχεδίαση περιοδικού και, το κυριότερο, την αγάπη σας. Το ότι σήµερα µου φαίνονται όλα αυτά ξεπερασµένα δεν ακυρώνει το γεγονός πως τότε ήταν πρωτοπόρα…
Με την ευκαιρία ξαναθυµήθηκα πώς µου γεννήθηκε η ιδέα του τετράγωνου περιοδικού που κρατάτε στα χέρια σας. Ένα κρύο βράδυ, 12 χρόνια πριν, σε µια σκοπιά ενός στρατοπέδου στη Θεσσαλονίκη, κάνοντας µικρές σκέψεις για το πώς θα ήθελα το µέλλον µου, διασκεδάζοντας τη µοναξιά της θητείας, για πρώτη φορά σκέφτηκα τη δηµιουργία ενος εντύπου. Ολόκληρη εκείνη την περίοδο έκανα σχέδια για ένα περιοδικό, που τότε έλεγα πως θα ονοµαστεί City (η Θεσσαλονικιώτικη έκδοση που κυκλοφορεί σήµερα είναι κατά πολύ µεταγενέστερη) και στις άδειες µου ετοίµαζα µαζί µε έναν πολύ καλό µου φίλο ένα «πιλότο» έκδοσης. Ένα απόγευµα που δουλεύαµε στον υπολογιστή του, µπήκε στο δωµάτιο ένας άλλος φίλος του φίλου µου και µας ρώτησε τι κάνουµε. Εγώ του απάντησα «ενα νέο Χαλκιδέικο περιοδικό» και εκείνος αποκρίθηκε «µµµ, καλή ιδέα!». 2-3 χρόνια µετά, αυτός ο φίλος εξέδωσε ένα περιοδικό στη Χαλκίδα, που κάποια χρόνια µετά έκλεισε. Εγώ προτίµησα να περιµένω. Εξάλλου είναι στοιχείο του χαρακτήρα µου να µην κάνω τίποτα εάν δεν αισθανθώ έτοιµος πρώτα. Δεν ήµουν έτοιµος για το µεγάλο βήµα, παρ’ όλες τις τότε προετοιµασίες. Αισθανόµουν πως έχω ακόµη πολλά να µάθω. Ετσι, µε το που ξεµπέρδεψα µε τις στρατιωτικές µου υποχρεώσεις, έπιασα δουλειά σε µεγάλη εφηµερίδα της Χαλκίδας. Η αλήθεια είναι πως τα πέντε χρόνια που ήµουν εκεί ήταν µερικά από τα καλύτερα της ζωής µου. Αισθανόµουν κάπως σαν τον Οδυσσέα στη χώρα των Λωτοφάγων. Έτσι, η δηµιουργία ενός περιοδικού µπήκε στο συρτάρι του µυαλού µου. Δε θα ξεχάσω όµως το γεγονός πως κάποια στιγµή, στο πλαίσιο ορισµένων προτάσεων που έκανα προς την εφηµερίδα, ήταν και η δηµιουργία ενός ένθετου περιοδικού! Συγκεκριµένα είπα στον εκδότη της: «Θα είναι τετράγωνο και θα λέγεται Square». Ηταν η πρώτη φορά που ακουγόταν η ιδέα στον αέρα! Ο εκδότης µε άκουσε προσεκτικά, έβαλε την πρότασή µου στο συρτάρι του και ευγενικά µου απάντησε «θα δούµε». Ευτυχώς για εµένα δεν το είδαµε ποτέ. Πιστεύω πως ακόµα και σήµερα η πρόταση µου παραµένει στο συρτάρι του. Κάποιους µήνες µετά αποχώρησα από την εφηµεριδα[2]. Τότε αισθάνθηκα πως πλέον είµαι έτοιµος για να κάνω το µεγάλο βήµα, να δηµιουργήσω το δικό µου περιοδικό.
Ήταν Γενάρης του 2004 όταν ξεκίνησε να στήνεται το πρώτο Square. Με µηδενικό budjet, σε δύο υπολογιστές, ο ένας εκ των οποίων δανεικός από µια εκπληκτική γυναίκα που τότε ήταν δίπλα µου, µια βοηθό γραφίστρια, την Παναγιώτα Κοντάρα, που µε ανέχθηκε τρία χρόνια, σε ένα δωµάτιο 2χ2 µε θέα τον Ευβοϊκό. Με πολύ άγχος αλλά και τρελή όρεξη για δηµιουργία. Σε όσους έλεγα τότε το concept του περιοδικού, πως θα είναι τετράγωνο γιατί θέλω να ξεχωρίζει αµέσως στο περίπτερο και πως σε κάθε τεύχος θα έχουµε εξώφυλλο µια όµορφη γυναίκα σε αισθησιακή πόζα, µου απαντούσαν πως είµαι τρελός. Λίγοι πίστευαν τότε πως θα τα καταφέρω, µόνο κάποιοι δικοί µου άνθρωποι που ξέρουν πως είµαι πραγµατικά τρελός, αλλα µε διαφορετική έννοια. Επίσης όλοι µου έλεγαν να κυκλοφορήσει το περιοδικό free press, γιατί φοβούνταν πως δε θα είχε πωλήσεις. Ευτυχώς δεν τους άκουσα. Η απάντηση που έδινα τότε αλλά δίνω και σήµερα σε όποιον µου λέει αυτό είναι πως ό,τι δεν πουλάει, πεθαίνει. Η αξία ενός εντύπου φαίνεται όταν ο αναγνώστης το επιλέγει και το πληρώνει για να το διαβάσει και όχι όταν το βρίσκει τυχαία στο δρόµο του. Και εγώ ήθελα από την αρχή να έχω περιοδικό, όχι διαφηµιστικό φυλλάδιο. Ούτε µέσα από αυτό να κάνω δηµόσιες σχέσεις και ο αναγνώστης να πεθαίνει από την πλήξη. Η φιλοσοφία του Square ειναι και δύσκολη και απλή. Όταν κάτι του αρέσει, το λέει, το ίδιο κάνει όµως και όταν δεν του αρέσει. Ήξερα από την πρώτη µέρα που αποφάσισα τη γραµµή της έκδοσης πως αυτό δε θα άρεσε σε πολλούς. Όµως ποτέ δε µε ένοιαξε. Έτσι κι αλλιώς, ως γνωστόν, δε µπορείς να αρέσεις σε όλους. Τουλάχιστον ας είσαι αληθινός σε ό,τι κάνεις, ώστε να κοιµάσαι ήσυχος τα βράδια.
Το παρθενικό τεύχος κυκλοφόρησε στις 10 Μαρτίου 2004. Εκείνη την ηµέρα ήµουν µε €300 δανεικά. Δε θα ξεχάσω ποτέ αυτή την ηµέρα. Στη συνέχεια άκουσα πως από πίσω µου κρύβονται µεγάλα κεφάλαια και εκδότες. Κάποιοι δεν µπορούσαν να εξηγήσουν διαφορετικά την επιτυχία που είχε το Square από την πρώτη ηµέρα. Όταν τα άκουγα αυτά γέλαγα και µέχρι και σήµερα συνηθίζω να λέω ως απάντηση το εξής ρητό που έχω δανειστεί από αγγλική διαφήµιση της µπύρας Guiness: «Good things come to those who wait». Για εµένα τουλάχιστον ένα από τα πιο σοφά slogans που έχουν κυκλοφορήσει ποτέ.
Το τι έγινε τα επόµενα 5 χρόνια θα το βρείτε συµπυκνωµένο στο παρόν τεύχος (σ.σ. Τ30). Κάτι σαν trailer ταινίας, για να θυµούνται οι παλαιότεροι και να µαθαίνουν οι νεότεροι…
Παραπομπές
[1] Η επετειακή έκδοση για τα πέντε χρόνια του περιοδικού Square (τεύχος 30, Μάρτιος – Απρίλιος 2009) κυκλοφόρησε στις 10 Μαρτίου 2009.
[2] Η εφημερίδα στην οποία αναφερόμουν στο επετειακό αυτό editorial του Square είναι η Ευβοϊκή Γνώμη και ο εκδότης της –ασφαλώς- είναι ο Γιάννης Θεοφανίδης.