Κων/νος Καράμπελας
Τι έχει αλλάξει; Ήταν η κοινωνία μας ανέκαθεν τόσο βίαιη, ξεδιάντροπη, ανήθικη, σατανική και απλώς ο κόσμος άρχισε να μιλάει ή μήπως υπάρχουν και άλλοι παράγοντες που προκαλούν την αύξηση και την ένταση στα σεξουαλικά εγκλήματα;
Τα τελευταία χρόνια, έχουμε γίνει μάρτυρες εγκλημάτων που έχουν ως υπόβαθρο ή αιτία τους το σεξ. Εγκλημάτων σε βάρος παιδιών, του αδύναμου φύλου ή του αδύναμου γενικότερα. Εγκλήματα που επιφέρουν όχι απλώς την κοινωνική αποδοκιμασία αλλά την ιδιαίτερη ποινική τους μεταχείριση. Εγκλήματα τέτοιας συχνότητας και βιαιότητας που αναγκάζουν τον νομοθέτη να σκεφτεί την αλλαγή άρθρων του Ποινικού μας Κώδικα για να τα χωρέσει και να τα τιμωρήσει αυστηρότερα ώστε να αποτρέψει τους επίδοξους μιμητές από την τέλεση παρόμοιων πράξεων.
Η «Γυναικοκτονία», νεοπαγής όρος, ο βιασμός ανηλίκων, η πρόκληση βαριών σωματικών βλαβών (π.χ. με οξύ), η μαστροπεία ανηλίκων, η ενδοοικογενειακή βία, αποτελούν εγκλήματα που δεσπόζουν στις ειδήσεις τα τελευτά χρόνια και προκαλούν ανησυχία όχι μόνο εξαιτίας της βιαιότητας που εμπερικλείουν αλλά και εξαιτίας της συχνότητας με την οποία συμβαίνουν.
Tι έχει αλλάξει; Ήταν η κοινωνία μας ανέκαθεν τόσο βίαιη, ξεδιάντροπη, ανήθικη, σατανική και απλώς ο κόσμος άρχισε να μιλάει ή μήπως υπάρχουν και άλλοι παράγοντες που προκαλούν την αύξηση και την ένταση στα σεξουαλικά εγκλήματα; Διότι ανέκαθεν υπήρχαν σεξουαλικά εγκλήματα και βία, ιστορίες ντροπής πίσω από κλειστές πόρτες στις αχανείς μεγαλουπόλεις ή σε μικρά χωριά που πολλοί γνώριζαν αλλά κανείς δε μίλαγε. Εγκλήματα που γίνονταν μεταξύ ανθρώπων που γνωρίζονταν ή και αγαπιούνταν κάποτε και γι’ αυτό προκαλούσαν και προκαλούν, μεγαλύτερο κοινωνικό αποτροπιασμό. Ωστόσο σπάνια αφορούσαν όμορφες γυναίκες, καλοστεκούμενους άντρες, μωρά παιδιά σε τέτοια συχνότητα και βιαιότητα ώστε να προκαλείται όχι απλώς προβληματισμός αλλά φόβος για την πορεία της κοινωνίας μας.
Τι συμβαίνει λοιπόν; Γιατί ξεφύγαμε τόσο; Νομίζω πως η απάντηση είναι ένας συνδυασμός ενός παλαιού κλασικού γενεσιουργού παράγοντα ανομίας, της φτώχειας, με έναν νέο παράγοντα που αφορά την τεχνολογική εξέλιξη και συγκεκριμένα το διαδίκτυο και τη δυνατότητα άμεσης και φθηνής πρόσβασης σε τεράστιες δεξαμενές πορνογραφικού και βίαιου περιεχομένου. Ταυτόχρονα η αύξηση της συχνότητας και της έντασης παρόμοιων εγκλημάτων, στρέφουν, σε μια σχέση φαύλου κύκλου, την προσοχή των ΜΜΕ πάνω τους και έτσι σηκώνεται μεν το πέπλο της ντροπής και ανοίγουν τα στόματα, αποκαλύπτοντας τραγικές καταστάσεις μεταξύ «ανθρώπων της διπλανής πόρτας», ανάμεσα σε μέλη οικογενειών, ζευγαριών ή απλών γνωστών, ωστόσο δε, αυτή η προβολή, «διαφωτίζει και εκπαιδεύει» τα σκοτεινά μυαλά.
Η ελληνική κοινωνία στην αρχή του 21ου αιώνα βιώνει ήδη εδώ και μια δεκαετία περίπου μια τρομερή και ίσως μοναδική στην ιστορία της συγκυρία, που περιλαμβάνει α) τον οικονομικό μαρασμό της μεσαίας και κατώτερης οικονομικά τάξης ως συνέχεια της πρόσφατης πτώχευσης, β) την επιδημιολογική κρίση και γ) τα αποτελέσματα των πολέμων στην ευρύτερη περιοχή μας, που προκάλεσαν την ενεργειακή, την μεταναστευτική κρίση και την εισβολή χιλιάδων οικονομικών μεταναστών ή και προσφύγων στην επικράτειά μας. Πρόκειται για τα τρία «Π» της μοίρας της γενιάς μας: «Πτώχευση – Πανδημία – Πόλεμος».
Η φτώχεια οδηγεί στην εκπόρνευση, στην μαστροπεία και στη βία, αλλά λίγο πολύ αυτοί οι παράγοντες έχουν αναλυθεί εξονυχιστικά από κοινωνιολόγους και εγκληματολόγους και έχουν κατανοηθεί επαρκώς, όπως και οι τρόποι αντιμετώπισής τους. Δυστυχώς όμως χωλαίνουμε στο δεύτερο, καθώς το κράτος δεν δείχνει το απαιτούμενο ενδιαφέρον για την υποστήριξη των αδύναμων οικονομικά στρωμάτων ώστε να μειωθεί η βία και η ανάγκη πρόσβασης στο αρχαιότερο επάγγελμα του κόσμου αλλά αυτό είναι μια άλλη κουβέντα. Η προβολή από τα ΜΜΕ και τα νέα social media είναι επίσης δεδομένη, επαρκώς αναλυμένη και κατανοητή αν και όχι δικαιολογημένη σε όλη της την έκταση σε κάποιες περιπτώσεις.
Ο νέος παράγοντας που έχει οδηγήσει στην αύξηση της σεξουαλικής εγκληματικότητας και της βίας στην κοινωνία μας ίσως να είναι το διαδίκτυο και η ευκολία πρόσβασης σε αυτό, μέσο φθηνών ηλεκτρονικών συσκευών. Στον ωκεανό του διαδικτύου, είναι δυνατή η ανεύρεση από οποιονδήποτε, εύκολα και γρήγορα, εκατομμυρίων πορνογραφικών βίντεο, εικόνων και κειμένων καθώς και μεθόδων τέλεσης εγκλημάτων με περιεχόμενο από τετριμμένο μέχρι ακραίο. Η δωρεάν πορνογραφία, ταΐζει τη φαντασία πεινασμένων σεξουαλικά ανθρώπων και ανοίγει «νέους ορίζοντες» σε επίδοξους εγκληματίες οι οποίοι εφαρμόζουν τις εγκληματικές γνώσεις που αποκτούν στην καθημερινότητά τους, νομίζοντας σε κάποιες περιπτώσεις, πως μπορεί και να αρέσουν στα θύματά τους, τα νέα «παιχνίδια» που έμαθαν στο internet.
Δυστυχώς η τεχνολογία και δη, η συγκεκριμένη, φέρνει πολλά μειονεκτήματα μαζί της. Τα πλεονεκτήματα είναι δεδομένα και κατανοητά αλλά η εκπαίδευση, της Ρίτας (“Educating Rita”*, αγαπημένη ταινία με τον Michael Caine) της Ρούλας, ή του Μπάμπη στο έγκλημα και τη βία είναι πλέον γεγονός και τα αποτελέσματα μόλις ξεκινήσαμε να τα βλέπουμε.
Rita : I just… wanted to tell someone who’d understand.
Dr. Frank Bryant : Rita, I am honored that you chose me.