: Σωτήρης Βαξεβάνης – Επιμέλεια: Αλεξία Κιούση
Όλοι βλέπουμε όνειρα όταν κοιμόμαστε. Αλλά κάποιοι τα είδαν να πραγματοποιούνται όταν ξύπνησαν! Ήταν πράγματι προφητικά τα όνειρα τους, ή ένα νυχτερινό παιχνίδι του μυαλού; Ό,τι κι αν ισχύει, για ορισμένους το άγγιγμα του Μορφέα ήταν τρομακτικό…
Ταξίδι στα άγνωστα νερά των ονείρων
Ο κόσμος των ονείρων παραμένει μέχρι και σήμερα ένα ανεξερεύνητο πεδίο γεμάτο μυστήριο για τον άνθρωπο και την επιστήμη.
Μπορεί να έχουν δοθεί πολλές ερμηνείες σχετικά με τη σημασία και την προέλευση τους, αλλά καμία δεν εξηγεί απόλυτα το πως δημιουργούνται και πως ερμηνεύονται, ή αν ερμηνεύονται και δεν είναι απλά μικρά νυχτερινά παιχνίδια του μυαλού. Η επιστήμη προσπαθώντας να τα αποκωδικοποιήσει αναγνωρίζει πως τα όνειρα δημιουργούνται από τον ανθρώπινο εγκέφαλο, ο οποίος παράγει ηλεκτρομαγνητικά κύματα κατά τη διάρκεια του ύπνου. Αδυνατεί να εξηγήσει πλήρως όμως πώς αυτά μεταμορφώνονται σε όνειρα!
Πολλοί θεωρούν πως τα όνειρα είναι συναισθήματα ή απραγματοποίητες επιθυμίες που φωλιάζουν στο υποσυνείδητο μας, περιμένοντας την κατάλληλη στιγμή ηρεμίας, τον ύπνο, για να βγουν στην επιφάνεια. Κάποιοι άλλοι πάλι θεωρούν πως πρόκειται για φόβους, απωθημένα, αγωνίες και γενικά συναισθήματα που ο άνθρωπος εκτονώνει κατά τη διάρκεια του ύπνου, πως τα όνειρα δηλαδή λειτουργούν ως ψυχική «αυτοκάθαρση» του οργανισμού μας.
Ονειρομαντική και θεραπείες
Στην αρχαία Ελλάδα οι άνθρωποι πίστευαν πολύ τα όνειρα που έβλεπαν.
Ο Μορφέας, κατά την ελληνική μυθολογία, ήταν ο θεός των ονείρων: ένας φτερωτός γέροντας ο οποίος ακουμπούσε με ανθισμένες παπαρούνες τους ανθρώπους που κοιμούνταν, ώστε να ονειρευτούν. Ήταν γιος του Ύπνου και της Νύκτας. Ο Ύπνος ήταν γιος του Ερέβους και της Νύκτας και δίδυμος αδελφός του Θανάτου. Ο Ύπνος ήταν φτερωτός θεός ο οποίος κοίμιζε τους κουρασμένους ανθρώπους αγγίζοντάς τους στο μέτωπο.
Εκείνα τα χρόνια, η ονειρομαντική έπαιζε καθοριστικό ρόλο στις ζωές των ανθρώπων. Εκτός από την Πυθία (Μαντείο Δελφών) που έδινε τους χρησμούς της σε κατάσταση ύπνωσης, υπήρχαν και άλλοι ιεροί χώροι, όπου ασθενείς διαφόρων νοσημάτων συγκεντρώνονταν με σκοπό την θεραπεία τους μέσω της ύπνωσης. Επιγραμματικά αναφέρουμε πως οι ασθενείς με την βοήθεια ιερέων κοιμόντουσαν, ώστε να δουν κάποιο όνειρο που θα τους οδηγούσε στη θεραπεία που θα έπρεπε να ακολουθήσουν!
Τα στάδια του ύπνου
Ο ύπνος, όσο κι αν φαντάζει μία απλή βιολογική δραστηριότητα, είναι μία πολύ σύνθετη κατάσταση, η οποία και χωρίζεται σε δύο βασικά στάδια.
Το πρώτο ονομάζεται μη-REM και το δεύτερο REM. Η ονομασία αυτή προκύπτει από τα αρχιγράμματα των λέξεων Rapid Eye Movement (γρήγορη κίνηση ματιών) και χαρακτηρίζει τη φάση κατά την οποία ένα άτομο βλέπει όνειρα. Στην κατάσταση μη REM το σώμα ξεκουράζεται δίνοντας παράλληλα την ευκαιρία στον εγκέφαλο να ηρεμήσει και να αποθηκεύσει τις εμπειρίες της ημέρας. Υπάρχει μυϊκή χαλάρωση, οι χτύποι της καρδιάς είναι αργοί και σταθεροί, ενώ η αναπνοή, βαθιά και ήρεμη.
Στο REM στάδιο τα πράγματα είναι εντελώς διαφορετικά. Υπάρχει έντονη κινητική δραστηριότητα του σώματος, συνεχής κίνηση των ματιών με τρεμόπαιγμα των βλεφάρων καθώς και εναλλαγές του καρδιακού ρυθμού. Στο REM στάδιο βλέπουμε τα όνειρα μας.
Ερμηνείες ονείρων
Τα όνειρα δεν επιδέχονται συγκεκριμένες ερμηνείες ως προς το νόημά τους.
Πρόκειται για κωδικοποιημένους συμβολισμούς του μυαλού, οι οποίοι δεν επιδέχονται απόλυτης ερμηνείας, καθώς ο παραμικρός παράγοντας στα βιώματα κάθε ατόμου, μπορεί να αλλάξει τελείως τη σημασία του ονείρου! Σημαντικά συμβάλλουν σε αυτό τα βιώματα, τα άγχη, οι φοβίες και οι ελπίδες μας, οι οποίες ασφαλώς και είναι ξεχωριστές για τον καθένα. Μία κουκουβάγια, για παράδειγμα, που στο όνειρο κάποιου μπορεί να σημαίνει το θάνατο, στο όνειρο κάποιου άλλου μπορεί να συμβολίζει το ότι θα πρέπει να έχει τα μάτια του ανοιχτά για εξελίξεις που θα συμβούν στη ζωή του. Η αποκωδικοποίηση ενός ονείρου λοιπόν, μόνο εύκολη υπόθεση δεν είναι!
Οι δέκα κατηγορίες ονείρων
Δεν υπάρχει απόλυτος τρόπος δημιουργίας και ερμηνείας των ονείρων. Όμως τα συναισθήματα, οι εικόνες και τα μηνύματά τους διαχωρίζονται στις εξής 10 γενικές κατηγορίες.
Δαιμονικά όνειρα:
Συνήθως σε αυτά τα όνειρα πολεμάμε κάτι, κυρίως τις φοβίες που μας βασανίζουν. Από μυστήριες οντότητες μέχρι αόρατες δυνάμεις. Συνοδεύονται από οργή και ένταση.
Επαναλαμβανόμενα όνειρα:
Όνειρα που επαναλαμβάνονται ανά τακτά χρονικά διαστήματα. Είναι κυρίως εφιαλτικά και όσοι τα βλέπουν αναβιώνουν δια μέσου αυτών δυσάρεστες εμπειρίες τους.
Ζωντανά όνειρα:
Είναι μεγάλα σε διάρκεια και πολύ έντονα συναισθηματικά. Αναπαράγουν κυρίως καταπιεσμένες καταστάσεις και εικόνες του υποσυνείδητου.
Εφιάλτες:
Όλα τα όνειρα που προξενούν αισθήματα φόβου και άγχους ονομάζονται εφιάλτες. Προέρχονται κυρίως από τα καθημερινά βιώματα ή τις φοβίες μας.
Θεραπευτικά όνειρα:
Μας προειδοποιούν για την υγεία μας. Συνοδεύονται από δυσάρεστα συναισθήματα, με σκοπό να αφυπνιστούμε για κάτι που ενσυνείδητα δεν έχουμε καταλάβει.
Όνειρα «σκιές»:
Σε αυτά, αναβιώνουμε σκηνές του παρελθόντος, με παρούσα όμως συνείδηση και μνήμη. Άλλοτε εξελίσσονται όμορφα και άλλοτε εφιαλτικά.
Όνειρα μέσα σε όνειρα:
Πρόκειται για όνειρα στα οποία βλέπουμε ότι ξυπνάμε και νομίζουμε ότι έχουμε ξυπνήσει, ενώ στην πραγματικότητα συνεχίζουμε να κοιμόμαστε και να ονειρευόμαστε.
Όνειρα «Φάρσες»:
Όνειρα που δε σημαίνουν τίποτα ούτε φέρουν κάποιο μήνυμα. Είναι επιρροές από τα καθημερινά βιώματα μας και κυρίως από τα τελευταία, λίγο πριν πέσουμε για ύπνο.
Συνειδητά όνειρα:
Τα βλέπουμε είτε μόλις αποκοιμηθούμε, ή λίγο προτού ξυπνήσουμε. Σε αυτά, συνήθως συνειδητοποιούμε ότι ονειρευόμαστε, ταραζόμαστε και ξυπνάμε!
Προφητικά όνειρα:
Όνειρα πλούσια σε πληροφορίες για μελλοντικά γεγονότα. Τα πιο συνηθισμένα αφορούν απλά γεγονότα του άμεσου μέλλοντος και όχι επικίνδυνα. Αλλά όχι όλα…
Προφητικά όνειρα που βγαίνουν αληθινά…
Σίγουρα κάποιες φορές στη ζωή σας έχετε αναρωτηθεί αν υπάρχει πιθανότητα το όνειρο που είδατε το προηγούμενο βράδυ να «βγει αληθινό».
Υπάρχουν φορές όπου ξυπνάμε και ευχόμαστε ό,τι είδαμε να ήταν, ή να γίνει κάποια στιγμή πραγματικότητα. Υπάρχουν και φορές όμως που το ξύπνημα λειτουργεί λυτρωτικά, καθώς το «περίεργο» όνειρο που είδαμε δεν θα θέλαμε ποτέ να γίνει πραγματικότητα! Για τις ανάγκες του συγκεκριμένου «Χ file» αναζητήσαμε και βρήκαμε περιπτώσεις Χαλκιδαίων αλλά και Ευβοιωτών όπου κάποια στιγμή στη ζωή τους ένα όνειρο άλλαξε τη ζωή τους, βγαίνοντας «προφητικό» για καταστάσεις που η ζωή τους επιφύλασσε στην αμέσως επόμενη στροφή της. Γιατί, κάποιες φορές για ορισμένους ανθρώπους ένα κακό όνειρο δεν τελειώνει μόλις ξυπνήσουν ιδρωμένοι και η σκέψη τους δεν φεύγει από τη ζωή τους μόλις τινάξουν τα σκεπάσματα από πάνω τους…
Ιστορίες ανθρώπων που είδαν προφητικά όνειρα στη Χαλκίδα και την Εύβοια: