Σαν σήμερα (23-4), το 2010, η χώρα προσέφυγε στο λεγόμενο «μηχανισμό στήριξης», τον οποίο αποτελούσαν η Ευρωπαϊκή Επιτροπή, η Ευρωπαϊκή Κεντρική Τράπεζα και το ΔΝΤ. Με άλλα λόγια, σαν σήμερα η χώρα χρεοκόπησε.

Η μέρα είναι ιστορική. Κάποιοι κάνουν λόγο για «αποφράδα ημέρα». Κάποιοι άλλοι μιλάνε για «αναγκαστική λύση για να σωθεί η χώρα». Ας θυμηθούμε τις φορτισμένες εκείνες λέξεις του ΓΑΠ στο Καστελόριζο: «Είναι ανάγκη εθνική και επιτακτική… ξεκινάει μια νέα οδύσσεια για τον Ελληνισμό».

Κανένας δεν μπορεί να πει με βεβαιότητα ποιες θα ήταν οι επιπτώσεις της άρνησης να προσφύγει η χώρα στο μηχανισμό διάσωσης με τα δανεικά των ξένων. Θα έβρισκε γρήγορα το δρόμο της ή η επιβεβαιωμένη στάση πληρωμών (αδυναμία πληρωμών μισθών και συντάξεων) εκείνο τον Μάιο-Ιούνιο θα βύθιζε τη χώρα στο χάος;

Ένας από τους υπέρμαχους της πρώτης άποψης ζητούσε τότε “εδώ και τώρα” στάση πληρωμών (Γιάννης Βαρουφάκης, δες εδώ). Δηλαδή να πάψει το δημόσιο να πληρώνει μισθούς και συντάξεις. Την ίδια άποψη είχα κι εγώ τότε, για άλλους όμως λόγους. Πίστευα ότι μόνο ένα σοκ ελεγχόμενου χάους θα βοηθούσε τον Έλληνα να πάψει να πιστεύει σε μαγικά και σωτήρες από τον ουρανό. Πίστευα δηλαδή, με άλλα λόγια, ότι ο δρόμος προς την αυτοσυνειδησία περνάει μέσα από την εμπειρία του πόνου. Σκληρή άποψη, ομολογώ, και ίσως σχεδόν καθόλου πολιτική.

Τελικά η χώρα δεν κήρυξε στάση πληρωμών. Μειώθηκαν βέβαια δραματικά οι μισθοί και οι συντάξεις, γονάτισε η αγορά, χάθηκαν θέσεις εργασίας, αλλά… το χάος της Αργεντινής δεν το ζήσαμε. Το λέω αυτό γιατί κάποιοι ακόμα δεν έχουν κατανοήσει τη διαφορά του «παίρνω 500 ευρώ» από το «δεν παίρνω τίποτα».

Εδώ θέλω να καταλήξω. Αν αυτά τα πέντε χρόνια γεννήθηκε ο λαϊκισμός (κορυφώθηκε, καλύτερα) και άνθισαν οι τσαρλατάνοι, είναι ακριβώς γιατί δεν μάθαμε ποτέ (στην πράξη) τι σημαίνει αυτή η φράση: «δεν παίρνω τίποτα». Και όχι ένας και δέκα και χίλιοι και εκατό χιλιάδες (όπως αυτά τα χρόνια με την ανεργία), αλλά ΟΛΟΙ.

Να ειπωθεί και αυτό: ναι, οι πολίτες της χώρας πλήρωσαν μεγάλο τίμημα και κάποιοι περισσότερο από κάποιους άλλους. (Ναι έγιναν αδικίες, αλλά το “άδικο” γενικά ως λέξη να αποφεύγεται. Είναι βαριά κουβέντα και σηκώνει πολύ συζήτηση όταν πίσω μας υπάρχουν 30 χρόνια απίστευτου κανιβαλισμού στις σάρκες της χώρας. Και αυτό άδικο είναι, αλλά ελάχιστοι το μνημονεύουν. Έχουμε μάθει να σκεφτόμαστε με τη λογική τι κλέβουν απ’ τη δική μας τσέπη. Τι κλέβουμε εμείς από την τσέπη των άλλων, πέρα βρέχει. Αρκεί να περνάμε εμείς καλά τώρα. Αύριο, για τα παιδιά μας δηλαδή, έχει ο θεός…)

Η μέρα είναι ιστορική. Αν και η άποψη της «αναγκαστικής λύσης» έχει ελάχιστους θιασώτες, σήμερα πιστεύω ότι ήταν ορθή και το μέλλον θα τη δικαιώσει. Τέσσερα χρόνια τώρα είδαμε τόσα αποβράσματα και πολιτικούς απατεώνες να αποθεώνονται από τον… περήφανο λαό, που δεν έχω πια καμία αμφιβολία: η εμπειρία της άτακτης χρεοκοπίας δεν θα ήταν ούτε “πόνος” ούτε “ελεγχόμενο χάος”.

Δεν έχω άλλα. Αυτά είχα να πω. Βάλε και συ το μυαλό σου (αν δεν το έχεις ξοδέψει στη συζήτηση περί σωτηρίας από τους Ρώσους και στην καταστροφή από τους αεροψεκασμούς) να σκεφτεί τι θα ήταν.

(Όσοι εισέπραξαν τα παραπάνω ως ύμνο στον Γ. Παπανδρέου, πάσχουν από τη λογική της κερκίδας και των οπαδών. Των αγγέλων από δω, και των διαβόλων από κει. Κυβερνήτρα στη ζωή είναι η Ανάγκη.)

Δημήτρης Αλικάκος