Square αποκλειστικό: δείτε σημερινές φωτογραφίες που φανερώνουν την εγκατάλειψη ενός αρχοντικού με τεράστια αρχιτεκτονική και ιστορική σημασία για τη Χαλκίδα και όχι μόνο!
Περνάμε καθημερινά σχεδόν δίπλα του. Και όμως, η πλειοψηφία των Χαλκιδαίων σήμερα αγνοεί την ύπαρξή του! Πως κάτι τέτοιο θα μπορούσε να μην ισχύει, όταν η ίδια η πολιτεία το έχει εγκαταλείψει εδώ και δεκαετίες στην τύχη του;
Στην οδό Παίδων της Χαλκίδας, βρίσκεται ένα αρχοντικό που σήμερα τίποτα δεν θυμίζει την αλλοτινή του ομορφιά. Φαντάζει -και είναι- ετοιμόρροπο αλλά κανείς δεν δείχνει να νοιάζεται πραγματικά, με πράξεις, ώστε να διασωθεί, έστω τώρα, πριν να είναι αργά, ένα μοναδικής αρχιτεκτονικής και ιστορικής αξίας οίκημα, όχι μόνο για τη Χαλκίδα αλλά και για ολόκληρο τον Ελλαδικό χώρο!
Το «μετζοπάτωμα» και το χαγιάτι όπως δείχνουν σήμερα από ψηλά.
Το μικρό στενάκι που το φιλοξενεί, υπό κανονικές συνθήκες θα έπρεπε να είναι ένας από τους πρώτους προορισμούς κάθε επισκέπτη σε αυτήν την πόλη, όπως συμβαίνει πχ στη Σιάτιστα (δείτε εδώ) όπου ανάλογα αρχοντικά είναι επισκέψιμα και προκαλούν το θαυμασμό στους επισκέπτες τους. Το περίεργο είναι πως και το αρχοντικό της Χαλκίδας στην οδό Παίδων ανήκει επίσης στο Υπουργείο Πολιτισμού (Υπ.Πο.), αλλά του συμπεριφέρονται σαν παιδί κατώτερου θεού. Η 23η Εφορεία Βυζαντινών Αρχαιοτήτων (23η Ε.Β.Α) δείχνει κυνικά πως το έχει «ξεχάσει», καθώς η οικία υπάγεται μεν στις αρμοδιότητες της, αλλά έχει καταχωνιασμένο το φάκελο σε ένα συρτάρι, καθώς μονίμως «προηγούνται άλλα έργα».
Αλλά, αλήθεια, πόσα χρόνια «προηγούνται άλλα έργα»; Δεκαετίες για την ακρίβεια! Και τι έχουν κάνει οι άνθρωποι που τους εμπιστευόμαστε τις τύχες της πόλης όλο αυτόν τον καιρό (συμπολίτευση – αντιπολίτευση) ή ακόμα και οι Βουλευτές μας, ώστε να «πιέσουν καταστάσεις»; Ουσιαστικά, τίποτα. Μόνο λόγια και ευχές, που αναμφίβολα στο πρώτο μικρό κούνημα του Εγκέλαδου θα φανούν άχρηστα. Μην πω μάλιστα πως μερικοί αυτό ακριβώς περιμένουν, ώστε εκεί να υψωθεί άλλο ένα τσιμεντένιο τέρας, σαν αυτό που «κόβει την ανάσα» του αρχοντικού, ακριβώς μπροστά του (ιδιοκτησίας οικογένειας Γαληνού), με το ανώι να ακουμπά κυριολεκτικά στο μπαλκόνι του. Γιατί, ναι, το αρχοντικό είναι διατηρητέο. Κατ’ όνομα όμως μόνο, οπότε αν η φύση το γκρεμίσει κανείς δε φέρει ευθύνη…
Τα υποστυλώματα στο δυτικό τμήμα του αρχοντικού βρίσκονται εκεί από τις αρχές της δεκαετίας του 60!
Πόσα χρόνια λένε οι φορείς μας πως «προηγούνται άλλα έργα»; Πολλά αναμφίβολα, από το 1960 συγκεκριμένα έδειξε η έρευνα μας! Από τα χρόνια εκείνα, οικογένεια παρακείμενης ιδιοκτησίας (τα στοιχεία της οποίας είναι στη διάθεση του Square.gr) είχε διαμαρτυρηθεί εγγράφως στην τότε ενιαία αρχαιολογική υπηρεσία για τα υποστυλώματα στο δυτικό τμήμα του αρχοντικού, τα μεταλλικά δοκάρια που από τότε μέχρι και σήμερα βρίσκονται εκεί, καθώς ούτε καν αυτά δεν έχουν αλλάξει! Και καλά, πες τότε, ήταν άλλα χρόνια και επίσης το σπίτι ακόμα ανήκε σε ιδιώτη. Από το 1977 όμως το αρχοντικό αυτό πέρασε «στα χέρια» του Υπ.Πο. που υποτίθεται πως προστατεύει περιουσίες με πολιτιστική και ιστορική αξία!
Η κατεστραμμένη αυλή του αρχοντικού. Διακρίνονται η πέτρινη σκάλα και η στέρνα.
Πως «προστατεύει» το Υπ.Πο και η 23η Ε.Β.Α. το αρχοντικό της οδού Παίδων; Μην αφήνοντας «περίεργους» δημοσιογράφους να κάνουν τη δουλειά τους: να εκθέσουν στο κόσμο την αλήθεια. Πάνε τέσσερα χρόνια από τότε που προσπαθούμε να πάρουμε άδεια να φωτογραφήσουμε το εσωτερικό της οικίας, έχοντας υποβάλει δύο διαφορετικές αιτήσεις. Η απάντηση και στις δύο (μετά από μεγάλη αναμονή (καθώς οι αιτήσεις σέρνονταν από γραφείο σε γραφείο): ήταν η ίδια : το Υπ.Πο. δεν εγκρίνει την αίτηση φωτογράφησης καθώς το – έντυπο περιοδικό τότε – Square δεν συνάδει με τις ενέργειες μας για την προβολή τους». Η μετάφραση της απάντησης; «δεν σας χορηγούμε άδεια να φωτογραφήσετε γιατί θα γίνουμε ρεζίλι στο σύμπαν αν δείξουμε στον κόσμο πως είναι σήμερα αυτό το εκπληκτικής ομορφιάς αρχοντικό»…
Όπως βλέπετε όμως, βρήκαμε άλλους τρόπους για να σας δείξουμε σήμερα την τωρινή του κατάσταση. Οι φωτογραφίες αδιάψευστος μάρτυρας του εγκλήματος που έχει συντελεστεί στην οδο Παίδων, με ηθικούς αυτουργούς τους φορείς και τους πολιτικούς μας. Όχι όμως και με τη δική μας ανοχή!
Πανοραμική άποψη που δείχνει από ψηλά τον βαθμό εγκατάλειψης του σημαντικότερου σωζόμενου αρχοντικού της πόλης.
Η οικία της οδού Παίδων είναι ουσιαστικά άλλο ένα «θύμα» του μεγάλου ασθενή που ονομάζεται δημόσια διοίκηση. Η μία υπηρεσία ρίχνει ευθύνες στην άλλη και αυτός είναι ο ασφαλέστερος δρόμος, όχι για να παραχθεί έργο αλλά για να καθυστερήσει κάτι ή να μην γίνει ποτέ. Το αρχοντικό κρίθηκε διατηρητέο το 1995 και έχει εγκριθεί η ένταξη του σε πρόγραμμα αποκατάστασης αλλά από τότε δεν έχει γίνει τίποτα, καθώς δεν έχει προχωρήσει η ένταξη του σε κάποιο χρηματοδοτικό πρόγραμμα, με αποτέλεσμα να μην έχει γίνει καμία απολύτως επίσημη πρόταση στη διεύθυνση αναστηλώσεων, ούτε καν υπό τη μορφή μελέτης, για τη διάσωση και αξιοποίησή του. Παραμένει έτσι ετοιμόρροπο και τίποτα, τουλάχιστον μέχρι σήμερα, δεν δείχνει ικανό να αντιστρέψει την πορεία του προς την καταστροφή και την εξαφάνισή του απ’ το αστικό τοπίο της Χαλκίδας.
Update 16.5.2019: Το μόνο που άλλαξε από τις 29.04.2014 που πρωτοδημοσιεύθηκε το παρόν άρθρο είναι πως πλέον υπάρχει μελέτη αποκατάστασης. Δείτε την εδώ. Όλα τα υπόλοιπα, παραμένουν τραγικά ίδια, λες και δεν πέρασε μια μέρα…