Πυρά

Μπορεί στο µυαλό µας η θανάτωση µε πυρά να είναι συνυφασµένη µε τις έννοιες τις Ιεράς Εξέτασης και του Μεσαίωνα, αλλά το κυνήγι των µαγισσών δεν είχε το µονοπώλιο στα «κάρβουνα».

Ένας πραγµατικά µαζοχιστικός τρόπος εκτέλεσης ήταν αυτός του «µπρούτζινου ταύρου», που εφευρέθηκε από τον Πύριλο τον Αθηναίο στην πόλη του Ακράγαντα της Σικελίας, τον 4ο αιώνα π.Χ. o Φάλαρης, τύραννος της πόλης, επιθυµούσε έναν ιδιαίτερο τρόπο θανάτωσης και ο Πύριλος τελικά του τον πρόσφερε. Ο κατάδικος έµπαινε στο ερµητικά κλειστό εσωτερικό ενός µπρούτζινου οµοιώµατος ταύρου, κάτω από το οποίοι οι δήµιοι άναβαν φωτιά! Στο κεφάλι µάλιστα του ταύρου υπήρχαν σωληνώνεις οι οποίες παραµόρφωναν τις κραυγές των θυµάτων, δίνοντας την εντύπωση στους παρευρισκόµενους πως ο ταύρος µούγκριζε! Στην Αγγλία του 16ου αιώνα το θύµα δενόταν σε ένα πάσαλο γύρω από τον οποίο θα άναβαν τη φωτιά, έχοντας µάλιστα περασµένο στο λαιµό του και ένα σχοινί, µε σκοπό το διπλό έστω και συµβολικά θάνατό του. Στη Γερµανία αλλά και σε κάποιες Σκανδιναβικές χώρες που επίσης είχαν την πυρά ως ένα από τα κυριότερα µέσα θανάτωσης, το θύµα δενόταν πάνω σε µια ξύλινη σκάλα και ριχνόταν στην ήδη φουντωµένη φωτιά! Μάλιστα σε κάποιες εκτελέσεις οι δήµιοι έδεναν επάνω στους θανατοποινίτες µπουκάλια µε πυρίτιδα και ακολούθως τους πετούσαν στη φωτιά. Στην Ελλάδα δεν έχουµε ενδείξεις για τέτοιου είδους εκτελέσεις , πέραν ίσως κάποιων ελαχίστων που πιθανότατα δεν ανάγονταν σε νοµοθετικό πλαίσιο τιµωρίας (πχ οι θηριωδίες των ναζί στην Κατοχή). Στις αρχές του 19ου αιώνα η πυρά παραγκωνίστηκε από τις κυβερνήσεις των κρατών δίνοντας τη θέση της κυρίως στην κρεµάλα η οποία και µεσουράνησε.

Σταύρωση

Περσία, Καρχηδόνα, Ρώµη, Ελλάδα είναι λίγες από τις πόλεις και περιοχές που χρησιµοποίησαν τη σταύρωση ως µέσο τιµωρίας και παραδειγµατισµού κατά τον 4ο και 5ο αιώνα π.Χ.

Οι σταυρός µπορούσε να είναι κανονικού σχήµατος, ανάποδος ή και χιαστός. Το θύµα καρφωνόταν ή δενόταν πάνω στο σταυρό µε σκοπό τη θανάτωσή του από τις καιρικές συνθήκες, την πείνα και τις κακουχίες. Οι περισσότεροι πάντως πέθαιναν από καρδιακή προσβολή ή ασφυξία λόγω του τρόπου που δένονταν πάνω στο σταυρό και ο οποίος έφραζε την αναπνευστική τους δίοδο. Για την Ελλάδα τα πρωτεία στις σταυρώσεις έχει ο Μέγας Αλέξανδρος για τον οποίο ενδεικτικά σας αναφέρουµε πως µετά την κατάληψη της Τύρου το 332 π.Χ., σταύρωσε 2.000 αιχµάλωτους κατοίκους της! Στα top των σταυρώσεων βρίσκεται και ο βασιλιάς της Περσίας Δαρείος Α’ µε τις 3.000 σταυρώσεις πολιτικών του αντιπάλων! Όπως κατά την Ελληνιστική, έτσι και κατά τη Ρωµαϊκή περίοδο, οι σταυροί µεσουράνησαν ως τρόπος θανάτωσης εγκληµατιών, προδοτών και στρατιωτικών αντιπάλων. Το 337 π.Χ ο Ρωμαίος αυτοκράτορας Μεγάλος Κωνσταντίνος εξέδωσε διάταγµα µε το οποίο απαγορεύονταν πλέον οι σταυρώσεις.

Ηλεκτρική καρέκλα

Η έµπνευση του εφευρέτη Τόµας Έντισον που τελειοποιήθηκε από τον ηλεκτρολόγο Edwin Davis ήρθε στο προσκήνιο των εκτελέσεων το 1888 στην Αµερική.

Ο πρώτος άνθρωπος που ένιωσε στο σώµα του τη δύναµη του εναλλασσόµενου ρεύµατος ήταν ο William Kemmler, καταδικασµένος για το φόνο  της ερωµένης του Tillie Ziegler στις 6 Αυγούστου του 1890, στη Νέα Υόρκη. Αυτή η πρώτη επίδειξη της ηλεκτρικής καρέκλας δεν πήγε και τόσο καλά, καθώς η πρώτη «δόση» ηλεκτρικού ρεύµατος στο σώµα του Kemmler δεν κατάφερε να τον σκοτώσει. Έτσι, ακολούθησε και δεύτερη, διάρκειας 70 δευτερολέπτων, εν αντιθέσει µε τα 17 δευτερόλεπτα της πρώτης. Αυτό δεν ήταν το µόνο τραγικό περιστατικό στην πορεία της ηλεκτρικής καρέκλας. Υπάρχει καταγραφή για θανατοποινίτη που χρειάστηκε πέντε δόσεις ρεύµατος για να εκπνεύσει! Εννέα χρόνια µετά, δηλαδή το 1899, η Martha Place έγινε η πρώτη γυναίκα που κάθισε στην ηλεκτρική καρέκλα για τη δολοφονία της θετής κόρης της. Με τα χρόνια πολλές πολιτείες της Αµερικής που υποστήριζαν τη χρήση ηλεκτρικής καρέκλας άρχισαν να υιοθετούν τον τρόπο της θανατηφόρου ενέσεως. Το σωφρονιστικό σύστηµα της Αµερικής στις µέρες µας δίνει τη δυνατότητα στο µελλοθάνατο να επιλέξει ανάµεσα σε ένεση και ηλεκτρική καρέκλα. Ο καταδικασµένος για το θάνατο δύο γυναικών James Neil Tucker εκτελέστηκε στις 28-5-2004 µε ηλεκτρική καρέκλα. Ήταν ο µόνος από τους 58 καταδικασµένους εις θάνατον κρατουµένους των Η.Π.Α τη χρονιά του 2004 που απέρριψε τον τρόπο της ένεσης. Η ηλεκτρική καρέκλα δεν αποτέλεσε ποτέ τρόπο εκτέλεσης στην Ελλάδα.

Η ένεση του θανάτου

Η ιδέα για µία ένεση που θα πρόσφερε ένα γρήγορο και ανώδυνο θάνατο σε εις θάνατον καταδικασµένους, αν και είχε συζητηθεί στο παρελθόν, έγινε πραγµατικότητα µόλις το 1977.

Υπεύθυνος γι’ αυτό ήταν ο φαρµακολόγος Jay Chapman που εκείνη τη χρονιά πρότεινε ένα συνδυασµό ουσιών που πρόσφεραν «πολιτισµένο» θάνατο. Ο Charles Brooks έµελλε να είναι ο πρώτος θανατοποινίτης που θα δοκίµαζε τη µέθοδο της ένεσης στις 7 Δεκεµβρίου του 1982. Ο χρόνος που χρειάστηκε για ν’ αφήσει την τελευταία του πνοή µετά τη χορήγηση της ένεσης ήταν µόλις 7 λεπτά. Η µέθοδος αυτή υιοθετήθηκε αµέσως από σχεδόν όλες τις πολιτείες της Αµερικής πλην της Νεµπράσκα, η οποία ακόµη εκτελεί µε ηλεκτρική καρέκλα. Κάποιες πολιτείες µάλιστα έχουν διαφοροποιήσει το συνδυασµό των ουσιών της ένεσης για δραστικότερα αποτελέσµατα. Στην πραγµατικότητα, η αποκαλούµενη «ένεση θανάτου» αποτελείται από τρεις διαφορετικές ενέσεις. Η πρώτη χορηγείται µε σκοπό τη νάρκωση του θύµατος. Η δεύτερη προκαλεί ασφυξία και παραλύει τους µύες. Η διαδικασία προετοιµασίας διαρκεί 50 λεπτά. Η τρίτη αδρανοποιεί την καρδιά του θύµατος. Ο ίδιος συνδυασµός χρησιµοποιείται και στις περιπτώσεις ιατρικής ευθανασίας.  Φυσικά κάποιες φορές τα πράγµατα δεν πάνε κατ’ ευχή, καθώς έχουν καταγραφεί περιπτώσεις όπου οι θανατοποινίτες υπέφεραν επί ώρα ώσπου να ενεργήσει το «φάρµακο». Στην Ελλάδα δεν έγινε ποτέ εκτέλεση µε θανατηφόρο ένεση. Στην Αµερική αντιθέτως ως και τις µέρες µας χρησιµοποιείται κατά κόρον.

Θάλαμος αερίων

Για ακόµη µία φορά, η Αµερική πρωτοπορεί στις τεχνικές θανάτωσης, παρουσιάζοντας το 1920 τον πρώτο θάλαµο αερίων.

Εµπνευσµένο από τις χηµικές ουσίες του πρώτου Παγκοσµίου πολέµου, το νέο αυτό σχέδιο θανάτωσης προέβλεπε τη χρήση «κυανίου» σε αεροστεγή θάλαµο µε «επιτυχηµένα» αποτελέσµατα σε µόλις 10 λεπτά. Πρώτο θύµα του θαλάµου, ο Gee Jon, ένας κινέζος  µετανάστης ο οποίος είχε πλούσιο ποινικό µητρώο και εµπλοκή µε συµµορίες. Οι πρώτες µαρτυρίες παρευρισκοµένων σε τέτοιου είδους εκτελέσεις έδιναν ενθαρρυντικά σηµάδια στις σωφρονιστικές αρχές ως προς την αποτελεσµατικότητα των θαλάµων. Με την υιοθέτηση των θαλάµων αερίων από αρκετές πολιτείες της Αµερικής και των πολλαπλασιασµό των εκτελέσεων, άρχισαν να παρουσιάζονται και τα πρώτα προβλήµατα. Πολλοί θανατοποινίτες ενώ βρίσκονταν στο θάλαµο άρχιζαν να συγκρατούν την αναπνοή τους µε αποτέλεσµα η διαδικασία να γίνεται χρονοβόρα και βασανιστική για τους ίδιους. Μέχρι το 1977 η χρήση των θαλάµων αερίων από τις Αµερικανικές πολιτείες είχε περιοριστεί. Από το 1977 µέχρι και το 2003 µόλις 11 από τις χιλιάδες υπόλοιπες εκτελέσεις είχαν γίνει σε θαλάµους αερίων. Θεωρούµε περιττό να αναφέρουµε πως ποτέ στην Ελλάδα δεν έγινε χρήση θαλάµου αερίων.

Πληροφορίες

Η εκτέλεση του παιδοκτόνου και συζυγοκτόνου Βασίλη Λυµπέρη στις 22 Αυγούστου του 1972 ήταν και η τελευταία που έγινε στην Ελλάδα.

Το 1993 η θανατική ποινή καταργήθηκε στην Ελλάδα για όλα τα εγκλήµατα πλην της εσχάτης προδοσίας. Το 2004 καταργήθηκε πλήρως.

Οι περισσότερες εκτελέσεις µε γκιλοτίνα στην Ελλάδα γίνονταν στις φυλακές «Μιλτιάδης» του Ναυπλίου, στο Παλαµήδι.

Στην Ιαπωνία ο µελλοθάνατος αγνοεί την ηµεροµηνία της εκτέλεσής του, ώστε να µην υφίσταται και το µαρτύριο της αναµονής.

Βιετνάµ, ΗΠΑ, Ιράν και Κίνα κρατούν τις πρώτες θέσεις στις εκτελέσεις θανατικών ποινών.

Αν και η θανάτωση ανηλίκων που έχουν καταδικαστεί είναι παράνοµη, από το 1990 µέχρι και το 2003  στις ΗΠΑ έχουν εκτελεστεί 19 άτοµα.

Το 2004 εκτελέστηκαν παγκοσµίως 3.797. Το 2005 ο αριθµός µειώθηκε στα 2.148  άτοµα.

Στο Βιετνάµ, τη Σοµαλία και τη Λευκορωσία τον πρώτο λόγο στις εκτελέσεις έχουν τα εκτελεστικά αποσπάσµατα.

Στη Σαουδική Αραβία και το Ιράκ οι θανατοποινίτες εκτελούνται ακόµη και σήµερα µε αποκεφαλισµο.

Το Αφγανιστάν, το Ιράν αλλά και η Νιγηρία σκοτώνουν τους κατάδικούς τους µε λιθοβολισµό.

Στο Πακιστάν, την Αίγυπτο, τη Σιγκαπούρη και την Ιορδανία η κρεµάλα καλά κρατεί!

Παράδοση στην εκτέλεση µε θανατηφόρο ένεση εκτός της Αµερικής έχουν οι Φιλιππίνες, η Γουατεµάλα και η Ταϊλάνδη.

Η θανατική ποινή έχει καταργηθεί σε 88 χώρες παγκοσµίως.

Σε 76 χώρες αυτή τη στιγµή η θανατική ποινή είναι σε ισχύ.