Γιώργος Κοκοπίπης
Λίγο έξω από το χωριό Προκόπι της βόρειας Εύβοιας βρίσκεται το αρχαιότερο πλατάνι των Βαλκανίων. Αν μιλούσε θα είχε πολλές υπερφυσικές ιστορίες να μας διηγηθεί…
Την ιστορία μοιράστηκε μαζί μας ο αναγνώστης του square.gr Γιώργος Κοκοπίπης, στη σελίδα «The X-αλκίδα files» στο Facebook.
Ένας ιδιαίτερος γεροπλάτανος βρίσκεται στη θέση «Παρασκευόρεμα», ανάμεσα στα χωριά Προκόπι και Μαντούδι, στη Βόρεια Εύβοια.
Στη μέση μιας από τις γραφικότερες διαδρομές της Ελλάδας, χαρακτηρισμένης ως ιδιαίτερου φυσικού κάλλους, στον κεντρικό δρόμο που ακολουθεί κάποιος για να φτάσει στον ποταμό Κηρέα, στο σημείο ακριβώς που είναι χτισμένο το ξωκλήσι της Κοίμησης της Θεοτόκου, υπάρχει μια ταμπέλα που κατευθύνει δεξιά, στο μόνο σημείο του δρόμου που περνάει πάνω από το ποτάμι.
Η ταμπέλα γράφει «Μεγάλος Πλάτανος» και αν κανείς την ακολουθήσει θα βρεθεί, ύστερα από καμιά διακοσαριά μέτρα, μπροστά στο αρχαιότερο πλατάνι των Βαλκανίων, ίσως και ολόκληρης της Ευρώπης, η ηλικία του οποίου λέγεται πως υπερβαίνει τα 2.300 χρόνια!
Σύμφωνα με τα στοιχεία που καταγράφει ο Δημ. Σέττας («Ο Γερο-Πλάτανος της Εύβοιας», εκδ. Δίπτυχο, 1972), ο κορμός του είχε περίμετρο 18 μέτρα, διάμετρο έξι μέτρα, το ύψος του δέντρου έφτανε τα 30 μέτρα, ενώ η έκταση της σκιάς του έφτανε τα 2,5 στρέμματα!
Ο Γέρο-Πλάτανος αυτός είναι συνδεδεμένος με πάμπολλες λαογραφικές ιστορίες. Η επικρατέστερη λέει πως αν κάποιος κοιμηθεί μέσα στην κουφάλα του, η οποία άλλωστε έχει εμβαδόν δωματίου, θα αρρωστήσει, η γενικά θα πάθει κάτι άσχημο, καθώς θα βγουν τα ξωτικά να τον μαγέψουν!
Ο Δημ. Σέττας έχει καταγράψει πολλές παραλλαγές και εκδοχές θρύλων που συνοδεύουν τον Πλάτανο, μεταφέροντας ποικίλες λαϊκές αντιλήψεις, που ίσως να αντιστοιχούν και σε διαφορετικές εποχές. Έτσι λοιπόν, λέγεται πως αν κάποιος βρεθεί τα μεσάνυχτα κάτω απ’ το δέντρο, ακούει φωνές, όργανα, βιολιά και κλαρίνα και βλέπει νεράιδες και δαιμόνια να διαβαίνουν χορεύοντας, στις όχθες του ποταμού.
Σύμφωνα με μια άλλη παράδοση, λέγεται πως τα μεσάνυχτα ακριβώς, κάτω απ’ τον πλάτανο βγαίνουν δύο μεγάλα κριάρια και για αρκετή ώρα παλεύουν μεταξύ τους και, καθώς κουτουλούν, ακούγεται ένας υπόκωφος θόρυβος.
Η σχέση όμως ήταν πάντα αμφίδρομη, καθώς και ο Πλάτανος είναι φορέας πολλών παραδόσεων, που τον σχετίζουν με νεράιδες και ξωτικά, αφού γενικά πιστευόταν πως τα «χιλιόχρονα» δέντρα, στοίχειωναν.
Πηγή: Περιοδικό «Μυστήριο»