Δέκα χρόνια πέρασαν από την πρώτη ημέρα που το έντυπο που κρατάτε στα χέρια σας βγήκε για πρώτη φορά στο περίπτερο. Από τότε, πολλά άλλαξαν. Πολλά, που κάποτε θεωρούσαμε δεδομένα.

Όταν έβγαινε στον αέρα η προηγούμενη έπετειακή έκδοση για τα πέντε τότε χρόνια, τον Μάρτιο του 2009, ήταν η εποχή όπου είχαν ήδη αρχίσει να αχνοφαίνονται κάποια σύννεφα στις ζωές μας. «Το πάρτι» σιγά – σιγά αλλά σταθερά έσβηνε τα φώτα του. Κανείς όμως ακόμα δεν ήθελε να το παραδεχτεί, αν και τα σημάδια υπήρχαν. H Lehman Brothers είχε καταρρεύσει λίγους μήνες πριν, σηματοδοτώντας την αρχή ενός νέου κραχ στην ιστορία. Το «Square» – βλέποντας μπροστά – είχε «καλοσωρίσει» τον καινούργιο χρόνο με ρετρό μεσοπολεμικό εξώφυλλο υπό τον τίτλο «happy 1929».

Παρόλα αυτά, οι έλληνες ακόμα αισθάνονταν ασφαλείς. Γιατί όχι άλλωστε; Αφενός ο Πρωθυπουργός Κώστας Καραμανλής μας διαβεβαίωνε πως «η οικονομία της Ελλάδας είναι θωρακισμένη» και αφετέρου ο αρχηγός της αντιπολίτευσης και μετέπειτα Πρωθυπουργός Γιώργος Παπανδρέου ήταν σιγουρότατος πως «λεφτά υπάρχουν». Τα υπόλοιπα είναι πικρή και σε εξέλιξη ιστορία, που ο καθένας μας βιώνει και ερμηνεύει διαφορετικά.

Η οικονομική κρίση και οι συνέπειες της, όπως ήταν φυσικό και επόμενο, αργά αλλά σταθερά, επηρέασαν και το «Square», ή αν προτιμάτε καλύτερα, τον υπογράφοντα εκδότη αυτού. Με επηρέασε ψυχικά και οικονομικά, όπως (σχεδόν) όλους μας. Σταδιακά η ύλη άλλαξε και το περιοδικό «ωρίμασε», αλλάζοντας κατά κάποιο τρόπο τα ενδιαφέροντά του. Τόσο που, στα μάτια μου τουλάχιστον, τρία χαρακτηριστικά του «Square» θύμιζαν ακόμη το έντυπο που σύστησα στη Χαλκίδα το 2004: η σχεδίαση του περιοδικού (για την οποία το 2005 πήραμε βραβείο ΕΒΓΕ), το τετράγωνο σχήμα του και τα cover girls.

Τώρα που το ξανασκέφτομαι, αυτά είναι τα τρία γνωρίσματα της έκδοσης που είχα κυρίως στο μυαλό μου πολύ πριν κυκλοφορήσει στα περίπτερα. «Θα προσπαθήσω να δημιουργήσω το καλύτερο τοπικό περιοδικό που έχει κυκλοφορήσει πανελλαδικώς. Θα είναι τετράγωνο και στα εξώφυλλά του θα ποζάρουν πανέμορφες Χαλκιδαίες “ελαφρώς” ενδεδυμένες!» έλεγα στους στενούς φιλους αρχικά, αλλά και στους πρώτους διαφημιζόμενους αργότερα. Η αντίδραση; Οι περισσότεροι με έλεγαν «τρελό», αλλά ευτυχώς αρκετοί υποψήφιοι πελάτες κατάλαβαν πως η τρέλα μου είναι δημιουργική και με εμπιστεύθηκαν, στηρίζοντας μια επιχείριση που ξεκίνησε με μηδενικό κεφάλαιο αλλά με πολύ μεράκι. Ωραία χρόνια, δεν τα αλλάζω με τίποτα. Ακόμα και τα λάθη δεν θα άλλαζα, γιατί μέσα από αυτά έγινα καλύτερος, γιατί τα λάθη μας είναι η εμπειρία μας. Λίγοι είναι οι ευφυείς που μαθαίνουν από τα λάθη των άλλων…

 Τα cover girls που φωτογράφισα για τα εξώφυλλα αλλά και τα εσωτερικά θέματά τους, ήταν ανέκαθεν η «ευχή» και η «κατάρα» του «Square». «Ευχή» γιατί έχω την πεποίθηση πως αν δεν υπήρχαν το περιοδικό δεν θα γνώριζε την εμπορική επιτυχία που γνώρισε, όσο ψηλά και αν έθετα τον «ποιοτικό» πήχη σε όλα τα υπόλοιπα. «Κατάρα» γιατί σε μία επαρχιακή πόλη το ημίγυμνο ή και γυμνό σώμα «του κοριτσιού της διπλανής πόρτας» θαυμάζεται στα κρυφά αλλά σχολιάζεται αρνητικά στα φανερά, κάτι που βοήθησε ώστε οι «ποιοτικοί ταγοί» της πόλης να κατατάξουν το έντυπο στην «ελαφρώς πορνογραφική» κατηγορία που διαβάζουν «οι πιτσιρικάδες». Αυτά και άλλα έλεγαν οι «καλοθελητές», όταν ήθελαν να «χτυπήσουν» το έντυπο και δεν έβρισκαν άλλη «Αχίλλειο πτέρνα»…

Αλλά κακά τα ψέμματα, το περιοδικό αυτό δεν βασίστηκε στην παρθενογέννηση, δεν ανακάλυψα την πυρίτιδα, απλώς την έφερα στην περιοχή μας. Χρόνια παρακολουθούσα τις τάσεις, τις διακυμάνσεις και την εξέλιξη των «θέλω» του απαιτητικού αναγνώστη της γυαλιστερής δεκαετίας των 00’s και του πρόσφερα αυτό ακριβώς που ζητούσε: ένα τοπικό περιοδικό σε αμπαλάζ πολυτελείας. Χωρίς εκπτώσεις στην ποιότητα του χαρτιού από το πρώτο μέχρι το σημερινό τεύχος, με φωτογραφίες ζηλευτές, κείμενα αξιοπρεπή, διαφημίσεις άρτιες και με την ομορφιά να κυριαρχεί παντού, όπως φυσικά και στο εξώφυλλο!

Προσωπικά, λατρεύω τα cover girls του Square. Κάποια, τα βρήκαμε εμείς. Άλλα, μας χτύπησαν την πόρτα. Ορισμένα, λίγα, είπαν πως πήραν τρελά λεφτά για να φωτογραφηθούν. Μύθος. Κάποιες φωτογραφήθηκαν γιατί επιθυμούσαν να ακολουθήσουν καριέρα μοντέλου και ήθελαν δημοσιευμένες φωτογραφίες για το book τους. Άλλες πάλι γιατί ήταν ήδη επαγγελματίες μοντέλα και αυτό ήταν μέρος της δουλειάς τους. Καμιά όμως θεωρώ δεν το έκανε για τα λεφτά. Το έκαναν διότι το αισθητικό αποτέλεσμα ήταν αντάξιο των καλύτερων περιοδικών πανελλαδικώς. Ακούγεται υπερφίαλο, το ξέρω, αλλά τολμώ να το πώ διότι αποδεικνύεται. Η τυπογραφική ποιότητα, οι φωτογραφικές παραγωγές και πολλά άλλα στοίχιζαν υπερβολικά – για τα δεδομένα της περιοχής μας – χρήματα. Τα όποια κέρδη από την έκδοση ουσιαστικά επανεπενδύονταν στο περιοδικό, προσπαθώντας να προσφέρω πάντα το καλύτερο δυνατό αποτέλεσμα, σεβόμενος τον αναγνώστη αλλά και τον εαυτό μου.

 Κοιτώντας σήμερα πίσω ένα – ένα τα τεύχη διαπιστώνω πως, ναι, υπήρξαν και περιπτώσεις που διαβάζοντας ορισμένες συνεντεύξεις κοριτσιών των εξωφύλλων, πλήττεις από τις κοινοτοπίες και την αφέλεια της νιότης τους. Θυμάμαι χαρακτηριστικά  μιά επιχειρηματία που μου είχε πει «δεν φτάνει που τις φωτογραφίζεις, τις βάζεις να μιλάνε κιόλας!». Θα πρέπει όμως όλοι εσείς οι ανάλγητοι υπεράνω κριτές, να μου αναγνωρίσετε το ελαφρυντικό της μετεφηβικής ηλικίας και φυσικά να θυμηθείτε το ευρύτερο κοινωνικό και οικονομικό πλαίσιο εντός του οποίου δραστηριοποιούμασταν όλοι τότε. Η Ελλάδα τη δεκαετία του 2000 ήταν το «Εl Dorado» των Βαλκανίων, η ευρωπαϊκή χώρα των Ολυμπιακών αγώνων, της κατανάλωσης και της χλιδής, όπου δεν ευδοκιμούσε η κουλτούρα και η διανόηση αλλά το lifestyle και το «ευ ζην».

Ο κάθε συνετός εκδότης – επιχειρηματίας προσφέρει στο κοινό αυτό που εκείνο ζητά. Δεν μπορείς να προσφέρεις κάτι το οποίο δεν έχει απήχηση γιατί θα κλείσεις σύντομα. Και το Square επιβίωσε όλα αυτά τα δέκα χρόνια διότι πήγε με το ρεύμα. Συνεπώς δεν μπορώ να φανταστώ το «Square», στην έντυπη μορφή του, χωρίς γυναικείο εξώφυλλο. Τα περιοδικά ποικίλης ύλης δεν είναι βιβλία. Είναι περιοδικά της παραλίας, των διακοπών, της τουαλέτας και της καφετέριας. Στα μέρη αυτά θέλεις να χαλαρώσεις και μια όμορφη κοπέλα ή ένα «σαχλό» κουτσομπολιό επιτελούν ακριβώς αυτό το έργο.

Συμπέρασμα: δέκα χρόνια μετά δεν μετανιώνω για την πορεία που διάλεξα να πορευτώ. Την εποχή που πρωτοκυκλοφόρησε το «Square» οι τάσεις που επικρατούσαν στην κοινωνία και την οικονομία επέβαλαν την πορεία που διέγραψε το περιοδικό και η ορθότητα του επιχειρήματος αυτού κρίθηκε αμετάκλητα από την ιστορία και το αποτέλεσμα. Το Square μεσουράνησε την εποχή που άλλοι κατέρρεαν και επιβίωσε την εποχή που ακόμα και γίγαντες του χώρου στην Αθήνα πτώχευσαν. Οι εποχές όμως άλλαξαν και αυτά που θεωρούσαμε δεδομένα μέχρι πρόσφατα πέρασαν ανεπιστρεπτί και νέες προκλήσεις έχουν ήδη διαφανεί στον ορίζοντα. Πλέον το internet κερδίζει καθημερινά έδαφος, ακόμη και στο «μικρό γαλατικό χωριό» μας…

Ευχαριστώ που όλα αυτά τα χρόνια σταθήκατε δίπλα μας.