Θα γίνει του Κουτρούλη ο γάµος

Το 17ο αιώνα στην Πελοπόννησο ζούσε ένας Ιππότης που ονοµαζόταν Ιωάννης Κουτρούλης. Ο Κουτρούλης λοιπόν ζούσε για περίπου 20 χρόνια µε µια γυναίκα που είχε εγκαταλείψει τον άνδρα της.

Αυτή η συµβίωση ήταν απαράδεκτη για τα δεδοµένα της τότε εποχής, µε αποτέλεσµα η εκκλησία να µη δέχεται να τους παντρέψει.  Τελικά, όταν µετά από πολλά χρόνια και πολλές πιέσεις, η εκκλησία έδωσε το πράσινο φως για την τέλεση του µυστηρίου, το γλέντι που ακολούθησε µετά το γάµο άφησε ιστορία για την ένταση και τη διάρκειά του!

Θα σε κάνω βούκινο

Η λέξη «Βούκινο» έχει βυζαντινές ρίζες και προέκυψε από µια σάλπιγγα της εποχής που ονοµαζόταν «Βυκάνη».

Η σάλπιγγα αυτή προλόγιζε σηµαντικές ανακοινώσεις του αυτοκράτορα ο οποίος µ’ αυτό τον τρόπο τις κοινοποιούσε στο λαό, ενηµερώνοντάς τον για θέµατα διακυβέρνησης και πολιτικής.

Βρέχει µε το τουλούµι

Παλιά σε κάποια χωριά οι πήλινες στάµνες δεν αποτελούσαν τον πλέον διαδεδοµένο τρόπο για την προµήθεια και µεταφορά του νερού από τις πηγές.

Έτσι οι χωρικοί χρησιµοποιούσαν τα λεγόµενα «Τουλούµια» που έµοιαζαν µε τα γνωστά ασκιά (µικρά δερµάτινα σακιά). Η κατασκευή των «Τουλουµιών» επέτρεπε στο νερό να βγαίνει από το εσωτερικό τους µε ορµή και σε µεγάλες ποσότητες. Έτσι, ο τρόπος που έτρεχε το νερό από το «Τουλούµι» παροµοιάστηκε µε την ορµητική βροχή.

Δυο γάιδαροι µαλώνανε σε ξένο αχυρώνα

Η πασίγνωστη αυτή φράση βγήκε από το στόµα του Θεόδωρου Κολοκοτρώνη.

Όταν ο γνωστός ήρωας άκουσε σε µια συζήτηση πως ο Ναπολέων Βοναπάρτης και ο Τσάρος της Ρωσίας φιλονικούσαν ποιος από τους δύο θα κατακτούσε την Πολωνία και πληροφορούµενος πως η εν λόγω χώρα ήταν ανεξάρτητη, νευρίασε και απευθυνόµενος προς τους συνοµιλούντες ξεστόµισε την παραπάνω σοφή φράση.

Είναι για τα πανηγύρια

Οι εκκλησίες ανέκαθεν αποτελούσαν τόπους λύτρωσης των ανθρώπων, ακόµη και από προβλήµατα για τα οποία µάλλον ο επιστηµονικός κλάδος θα έπρεπε να έχει τον πρώτο λόγο.

Έτσι, στα παλιά χρόνια άνθρωποι µε ψυχικές διαταραχές και άλλα προβλήµατα οδηγούνταν από συγγενείς τους σε εκκλησίες µε σκοπό την επίλυση του προβλήµατός τους. Τις περισσότερες φορές µάλιστα οι συγγενείς προτιµούσαν να πάνε σ’ ένα ναό του οποίο ο Άγιος γιόρταζε, όπου γινόταν ταυτόχρονα και το λεγόµενο πανηγύρι από κατοίκους της περιοχής. Έτσι, όλοι οι τρελοί της εποχής, θέλοντας και µη, δεν έχαναν πανηγύρι για πανηγύρι!

Ας πάει και το παλιάµπελο

Πάµε τώρα στην περιβόητη εποχή του Όθωνα, όταν µια ξένη και πανέµορφη τραγουδίστρια έδωσε κάποιες παραστάσεις σε ένα θέατρο των Αθηνών.

Στις πρώτες θέσεις βρίσκονταν οι αριστοκράτες της εποχής που γοητευµένοι, κυρίως οι άνδρες, γέµιζαν µε λουλούδια τη σκηνή που τραγουδούσε η εν λόγω τραγουδίστρια. Στις τελευταίες θέσεις του θεάτρου, όπου βρίσκονταν οι ασθενέστεροι οικονοµικά, ήταν κι ένας ιδιοκτήτης αµπελώνων. Γοητευµένος από τη φωνή και την παρουσία της γυναίκας αυτής, φώναξε κατά τη διάρκεια της παράστασης: «Για σένα, ας πάει και το παλιάµπελο», εκδηλώνοντας έτσι την πρόθεσή του να της χαρίσει ένα από τα αµπέλια του. Εδώ που τα λέµε, άσχηµα θα της ερχόταν ο αµπελώνας;

Έµεινα πανί µε πανί

Όσο και αν ακουστεί περίεργο, η γνωστή παροιµία υποδηλώνει ακριβώς τη σηµασία που αντιλαµβανόµαστε διαβάζοντάς την.

Όταν δεν έχουµε λεφτά στην τσέπη του παντελονιού µας, τότε οι δύο υφασµάτινες πλευρές της τσέπης ακουµπούν η µία την άλλη. Δεν υπάρχει δηλαδή κάποιο ενδιάµεσο εµπόδιο (χαρτονόµισµα) που να τις χωρίζει!

Δεν περνάει η µπογιά µου

Στο Βυζάντιο υπήρχαν εκατοντάδες προϊόντα για την περιποίηση και την οµορφιά των γυναικών.

Ιδιαίτερη ζήτηση βέβαια υπήρχε στις διάφορες κρέµες και τα καλλυντικά για το πρόσωπο. Έτσι, όλες σχεδόν οι γυναίκες είχαν τόσο έντονο µακιγιάζ σα να είχαν περάσει το πρόσωπό τους µε µπογιά. Αν, λοιπόν, κάποια γυναίκα δεν έκανε εντύπωση πλέον στο σύζυγό της κι εκείνος την απατούσε, τα κουτσοµπολιά συνήθιζαν να λένε: «Δεν περνάει πια η µπογιά της», δηλαδή η εξωτερική της εµφάνιση δεν έχει πλέον επιρροή στον άνδρα της.

Θα τον κάνω του αλατιού

Η απειλή αυτή σχετίζεται µε τα παστωµένα ψάρια!

Κι όµως, ο άγνωστος εµπνευστής της θέλησε να παραλληλίσει τα παστωµένα ψάρια που λόγω του αλατιού γίνονται καχεκτικά χάνοντας την εξωτερική τους οµορφιά, µε το πρόσωπο εκείνου που θα δείρει, χαλώντας έτσι την εµφάνιση του προσώπου του.

Θα γυρίσει ο τροχός

Κοντά στο 1240 ο πλανήτης µαστίστηκε από µία τροµερή αναβροχιά, µε αποτέλεσµα τα χωράφια να ξεραθούν.

Ακόµη και οι µεγάλες στρογγυλές µυλόπετρες για το άλεσµα χρειάζονταν την ορµή των νερών απ’ τα ποτάµια για την κίνησή τους. Οι πλούσιοι δεν αντιµετώπιζαν πρόβληµα επιβίωσης, καθώς είχαν γεµάτες τις αποθήκες τους µε κάθε είδους τρόφιµα. Συχνά µάλιστα οργάνωναν και µεγάλα φαγοπότια µε κρασί και µουσική. Οι φτωχοί ακούγοντας τις φωνές από τα γλέντια των πλουσίων συνήθιζαν να λένε «Θα γυρίσει ο τροχός», υπονοώντας τον τροχό της µυλόπετρας.

Θα σε χορέψω στο ταψί

Ο Βραγχανισµός είναι από τις παλαιότερες θρησκείες των Ινδιών.

Οι οπαδοί του συνήθιζαν να τιµωρούν όλους όσους υπέπεπταν στο αµάρτηµα της µοιχείας µε έναν ανατριχιαστικό τρόπο. Έβαζαν τον «αµαρτωλό» πάνω σε ένα ταψί και από κάτω άναβαν φωτιά. Όσο περνούσε η ώρα και πύρωνε η λαµαρίνα, το θύµα άρχιζε να χοροπηδάει πάνω στο ταψί  από τους φρικτούς πόνους. Ήταν σα να χορεύει!

Θα γίνω χαλί να µε πατήσεις

Κάποιοι δεν το εννούσαν µόνο στα λόγια, αλλά συνήθιζαν και να το κάνουν πράξη!

Πρόκειται για τους αποκαλούµενους κόλακες, οι οποίοι πολλές φορές για να έχουν την εύνοια του βασιλιά τους έπεφταν χαµηλά, πολύ χαµηλά! Οι κόλακες του Ιουστινιανού Β’ δεν ήθελαν ο βασιλιάς τους να λερώσει τα σανδάλια του επιχειρώντας να µπει από το λασπωµένο µερικές φορές προαύλιο του παλατιού του στο εσωτερικό. Έτσι ξάπλωναν κάτω στο χώµα, µε σκοπό να περπατήσει επάνω τους!

Βάζω το κεφάλι µου στο ντορβά

Τα πρώτα χρόνια µετά την απελευθέρωση της Ελλάδας από τους Τούρκους, αλλά και στο παρελθόν, όσοι ήταν κλέφτες και δολοφόνοι επικηρύσσονταν µε κάποιο ποσό από τις αρχές.

Όσοι πιάνονταν, αποκεφαλίζονταν και το κεφάλι τους έµπαινε σε ένα ντορβά (ταγάρι), µε σκοπό να σταλεί στις αρχές και να πιστοποιηθεί η ταυτότητα του θανόντος. Εκείνοι που επικηρύσσονταν µε αποκεφαλισµό  θα έπρεπε να έχουν πάρει ριψοκίνδυνες αποφάσεις και να έχουν προβεί σε ακραίες ενέργειες, ρισκάροντας στην κυριολεξία το κεφάλι τους.

Τον έγραψα στα παλιά µου τα παπούτσια

Οι Βασιλιάδες της Βαβυλωνίας, όταν ήθελαν να καθαιρέσουν έναν υψηλόβαθµο αξιωµατούχο τους, έγραφαν τ’ όνοµά του σε παλιά τους υποδήµατα και του τα έστελναν στο σπίτι του.

Με αυτό τον τρόπο ήταν σα να του «έδιναν πόδι», ή αλλιώς, τα παπούτσια στο χέρι!

Άλλου παπά Ευαγγέλιο

Μια Κυριακή ο παπάς ενός χωριού αρρώστησε και οι κάτοικοι αναγκάστηκαν να τον αντικαταστήσουν µε έναν άλλο.

Ο νέος παπάς όµως, επειδή ήταν αγράµµατος, είχε κάποια σηµάδια στο Ευαγγέλιό του, ώστε να θυµάται απ’ έξω το περιεχόµενο του ιερού βιβλίου. Δυστυχώς, εκείνη την ηµέρα είχε ξεχάσει το «πειραγµένο» Ευαγγέλιο σπίτι του και έτσι αναγκάστηκε να χρησιµοποιήσει το Ευαγγέλιο του άρρωστου παπά. Λίγη ώρα µετά το ξεκίνηµα της λειτουργίας, ο παπάς άρχισε να διαβάζει λάθος εδάφια! Τότε, αντιλαµβανόµενος την αντίδραση του κόσµου, γύρισε προς τους πιστούς, λέγοντας «Αυτό είναι άλλου παπά Ευαγγέλιο»!

Αλλού µε τρίβεις, δέσποτα, κι αλλού είναι ο πόνος

Ο έρωτας µιας γυναίκας για ένα πανέµορφο καλόγερο πρόσφερε µια από τις καλύτερες παροιµίες στην ελληνική λαογραφία.

Η γυναίκα θέλησε να έρθει «πιο κοντά» στον καλόγερο προσποιούµενη πως υποφέρει από ένα πόνο στη µέση της. Ο καλόγερος την επισκέφθηκε σπίτι της µε σκοπό να την τρίψει και, απονήρευτος όπως ήταν, άρχισε το µασάζ στο σηµείο που του είχε υποδείξει η γυναίκα. Η ώρα περνούσε και ο παπάς συνέχιζε απλώς να της τρίβει την πλάτη, δίχως να περνάει καµιά πονηρή σκέψη από το µυαλό του. Η γυναίκα εκνευρισµένη τότε γύρισε προς το µέρος του λέγοντάς του την εν λόγω πρόταση!

Τα φόρτωσα στον κόκορα

Ο τζόγος δεν είναι κάτι καινούργιο για τους Έλληνες. Και στην αρχαία Ελλάδα έµπαιναν στοιχήµατα.

Ένα από τα πιο συνηθισµένα ήταν αυτό της κοκοροµαχίας. Τα στοιχήµατα έδιναν και έπαιρναν από τους παρευρισκόµενους, οι οποίοι πολλές φορές πόνταραν όλα τους τα περιουσιακά στοιχεία! Φόρτωναν δηλαδή στην πλάτη του κόκορα που είχαν επιλέξει, χρήµατα, τιµαλφή κτλ, περιµένοντας το κέρδος που θα έρθει από τα ξεπουπουλιάσµατα!